Bishkekda KXShT yetakchilarining norasmiy uchrashuvi boʻlib oʻtadi
Bu haqda Kreml rasmiy vakili Dmitriy Peskovning maʼlum qilishicha, 14 aprel kuni Qirgʻiziston poytaxti Bishkek shahrida Rossiya prezidenti Vladimir Putin Armaniston, Qozogʻiston, Qirgʻiziston, Tojikiston davlatlari yetakchilari bilan norasmiy uchrashuv oʻtkazadi
Uning qoʻshimcha qilishicha, 15 aprel kuni Kollektiv xavfsizlik shartnomasi tashkiloti (KXShT)ga 25 yil toʻladi, shuning uchun Vladimir Putin “Mir” teleradiokompaniyasiga intervьyu beradi.
KXShT aʼzo-davlatlari hududiy yaxlitligi, mustaqilligi va suverenitetini kollektiv asosda himoya qilish, shuningdek mintaqaviy va jahon xavfsizligini mustahkamlashni oʻz oldiga maqsad qilib qoʻygan.
Turkiston:
Putin Oʻrta Osiyo davlatlariga “emagan somsalari” uchun pul toʻlatmoqchi. U, Rossiyani xalqaro siyosiy arenasidan sirgʻanib tushib borayotgan holatidan saqlab qolish uchun Oʻzbekiston, Qirgʻiziston, Qozogʻiston va Tojikiston kabi oʻz taʼsiri ostida boʻlgan mamlakatlarga bosim oʻtkazish orqali ulardan, Gʻarb olamiga qarshi global qarshilik fronti tuzib olmoqchi. Buning uchun xavfsizlik koordinatsiyalik aloqalar kuchaytirilishi yoki oʻsha davlatlarning xavfsizlik tizimlari Rossiyaning FSBsi taʼsiri ostida ish olib borishga rozi boʻlishlari kerak. Yaʼni, Peterburgda boshlangan qoʻporuv amaliyotlari butun koalitsiyalik front boʻylab davom etib borishi kerak. Shuningdek, Rossiya Oʻrta Osiyo ishchi muhojirlarini elakdan oʻtkazib borayotganida, Oʻrta Osiyo mamlakat xavfsizlik kuchlari ham “islomiy xavf xatarlarga hamkorlikda qarshi kurash” nomi ostida harakatlarni kuchaytirib borishlari kerak. Buning uchun ushbu koalitsiya mamlakat xavfsizlik xizmatlari ham, oʻz yurtlarida fuqorolarini islomiy harakat vakillaridan xavfsiraydigan holatni paydo qilib olishlari kerak boʻladi. Yaʼni ular ham bir qator qoʻporuv amaliyodlari uyushtirib, matbuot hujumlari ostida Rossiya singari yolgʻon xabarlar tarqatib, xalqlarini buzuq muhitga ishontirishga harakat olib borishlari kerak.
Putin bu davlat rahbarlarini, “…aks holda Gʻarb saqofati ustimizga bostirib kirib, barcha mintaqada rangli inqilob uyushtirishadi”, deb ishontirmoqchi boʻlyapti. Aslida bostirib kirib kelayotgan Gʻarb saqofatiga qarshi, faqat oʻz saqofatining asosi boʻlgan mafkuraviy kurash asosida qarshilik qilishi kerak edi. Lekin vaziyat haqiqati unday emas. Putin, faqat oʻzining yetakchi rejimini saqlab qolish uchun qaygʻuryapti! Faqat oʻzini va boyligini saqlab qolish uchun biz tomondan va bizlarning qoʻllarimiz bilan oʻz fuqorolarimizni portlatib yuborishimizni talab qilyapti. Putinning talabiga koʻra, bu ish butun bir mintaqani oʻzi ichiga olishi lozim, faqat Rossiyaning oʻzini ham emas!
Biz tahlillarimizda, vaziyatga koʻra Putin tomonidan Rossiya boʻylab qator qoʻporuv ishlari uyushtirilishi haqida aytib kelayotgan edik. Bir oz adashgan koʻrinamiz. Putin bu safar nafaqat Rossiya boʻylab, balki Qozogʻiston va Oʻrta Osiyo boʻylab portlatish ishlarini rejalashtirayotganga oʻxshaydi. U mintaqada xavfsizlik hamkorligi hayotiy zarurat boʻlib qoldi deb, barcha xavfsizlik tizimlarini oʻz taʼsiri ostiga olmoqchi.
Putin bu maqsadiga erishish uchun ushbu davlatlarning ichki ishlariga ochiq va bevosita aralashishi kerak boʻladi. Bunga erishish oson ish emas. Demak endigi bularning harakatlari, shu maqsadni roʻyobga chiqarish uchun muhit tayorlashga qaratiladi. Yaʼni vaziyatni chalkashtirib yuborish, qoʻporuv xatarlarini paydo qilaverish bilan fuqorolarini doimiy qoʻrquvda ushlab turish, vanihoyat qator qoʻporuv amaliyotlari uyushtira boshlashga qaratiladi. Putin, faqat shu yoʻl bilan oʻzimizni Gʻarb saqofiy inqilobiy yurishidan saqlab qola olamiz, deb, Oʻrta Osiyo davlat rahbarlarini ishontirmoqchi boʻlyapti. U, faqat oʻzi uchun kelayotgan xavfni, barchamiz uchun xavfli vaziyat deb jar solyapti. Aks holda ishchi muhojirlaringni qaytara boshlayman, shunda sizlar ishsizlar koloniyasiga aylanib qolasizlar, deb zimdan qoʻrqitib kelyapti. Shunga qaramay Putinning hozirgi dunyo siyosatidagi va ichki siyosatidagi ahvoli yaxshi emas.
Putin ertaga Bishkekda boʻlib oʻtadigan QXShT uchrashuvida kelgusi xavf xatarlardan kollektivlik himoyalanish kerakligi haqida mavʼiza qiladi. Yopiq eshik ortida esa, har bir davlat rahbarini oʻz yetakchi oʻrindigʻini himoya qilib qolishga chaqiradi. Bular uchun haqiqiy xavf xatar boʻlib turgan Gʻarb tomonidan kirib kelayotgan siyosiy, saqofiy va maʼlumot kurashi ekanini va ulardan himoyalanish ularning hayotiy masalasi ekanini ochiq bayon qilishdan qoʻrqanligi sababli islomiy ekstremizm va terrorizm xavfini bahona qilib, vaziyatni muvozanatga solib olamiz deb uqtiradi.
