Rossiya bosh vaziri Dmitriy Medvedev Suriyada tinchlik o’rnatish chorasi topilmasa yoki AQSh va arab davlatlarining quruqlikdagi kuchlari Suriya urushiga jalb etiladigan bo’lsa, bu doimiy urush yoki jahon urushiga aylanib ketishi mumkinligidan ogohlantirdi.
Myunxenda chiqadigan Handelsblatt gazetasi bilan 11 fevral kuni o’tkazgan suhbatida Medvedev Vashington va Moskva Suriyada o’t ochishni to’xtatish maqsadida jang qilayotgan tomonlarning barchasiga bosim o’tkazish uchun o’z ta’siridan foydalanishi lozim, deya bildirdi.
Rossiya bosh vaziri, agar Saudiya Arabistoni kuchlari Suriyada AQSh boshchiligida amalga oshirilayotgan quruqlikdagi amaliyotlarga qo’shiladigan bo’lsa, u Afg’oniston va boshqa ko’p mamlakatlarda bo’lgani kabi doimiy urushga aylanib ketishi mumkinligidan bahs etdi.
Medvedev Qo’shma Shtatlar va arab o’lkalari Suriyadagi mojaro ichiga chuqurroq kirishdan oldin yaxshilab o’ylab ko’rishlari lozimligi va “yangi jahon urushini avj oldirish o’rniga barcha tomonlar muzokara stoliga o’tirishga majbur qilinishi kerak”ligini ta’kidladi.
Turkiston:
Rossiya, xuddi AQSh Asad rejimi o’rnini egallay oladigan yangi o’zining etakchi guruhini shakllantirib olgunicha, mintaqani boshqa quvvatlardan qo’rib turish uchun boylab qo’yilgan ko’ppagiga o’xshaydi.
AQSh, Jeneva-3 konferentsiyalarini ham Asad rejimi vakillari vositasida har turli bahona va injiqliklar bilan kechiktirib borayapti. Yuqoridagi har ikki yo’nalish, ya’ni Rossiyani Suriya mintaqasida erkin harakatlana oladigan Asadning ruxsatini olgan yagona mamlakat bo’lib olib, vaqtincha u erni qo’rib turishi va AQSh o’zi uyushtirib kelayotgan konferentsiyalarni ortga surib borishi, faqat AQShning loihasi asosida olib borilayapti.
Loiha, islomiy inqilobiy harakatiga qarshi qaratilgan bo’lib, uni himoya qilayotgan barcha harakatlarni kufr tuzog’iga tushurish asosida ishlab chiqilgan. Kufr tuzog’i, Jeneva shartnomalariga a’zo bo’lish ostiga qo’yilgan bo’lib, islomiy harakatlarni bu tuzoqqa quvib kelish maqsadida Rossiya harbiy quvvatidan foydalanilayapti. Rossiya, harbiy havo kuchlari vositasida Suriya xalqini qirib kelishi bilan, butun mintaqa fuqorolarini yuqoridagi shartnomalarga borayotgan islomiy harakatlarga qarshilik qilish ruhini sindirmoqchi.
Yuqoridagi Medvedevning nutqi, navbatdagi Jeneva konferentsiyasining ham muvoffaqqiyatsizlikka uchrab, yana kechiktirilganidan keyin aytilayapti. Ya’ni kufr tuzog’iga islomiy harakat guruhlarni boravermayotgani ularni g’azablantira boshlayapti.
Putin rejimining maqsadi esa, Medvedev ko’tarayotgan olamiy vahimalardan manfaatdor bo’lmoqchi. AQSh ruxsat bersa, Putin Suriyada urush chiqarishni maqsad qilayapti. U Rossiyada harbiy boshqaruv paydo qilib, o’z rejimini kuch bilan ushlab qolmoqchi. Suriyada tinchlik barqaror topib, Putin u erdan urush topa olmasa, Kavkaz, Qrim, Qozog’iston yoki O’rta Osiyo mintaqalarida urush paydo qilishga intilishiga to’g’ri keladi. Medvedev, xuddi dunyo Rossiyaning otalig’iga muhtoj bo’lib qolganidek, o’zini AQSh bilan bir qatorga qo’yib bayonot berishi, Rus elitasi vakillarining navbatdagi siyosiy populistik chiqishlaridan o’zga narsa emas.
