بِسْمِ اللهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ
Misrdagi iqtisodiy krizis: Uning sabablari, oqibatlari, muammolari va Ummatga nisbatan qilingan xiyonat
Ustoz Said Fazl
Hizb ut-Tahrirning Misr
viloyatidagi matbuot boʼlimi aʼzosi
2024 yil 17 mart yakshanba kuni Misr bilan Yevropa Ittifoqi oʼzaro munosabatlarni strategik va keng qamrovli hamkorlik darajasiga koʼtarish toʼgʼrisidagi deklaratsiyaga imzo chekdi. Аyni damda Oʼrta yer dengizi orqali Yevropaga oʼtayotgan muhojirlar soni ortishi xavf solayotgan ekan, Qohira Yevropadan 7,4 milliard yevro (8 milliard dollar) qiymatdagi moliya paketini olmoqchi.
Noqonuniy migratsiya va migrantlar sonining koʼpayishi Gʼarbni qoʼrqayotgani yoʼq. Аksincha, bu narsa Gʼarbni, Misrni hamda uning ahlini deyarli gʼarq qilib boʼlgan inqirozlar fonida Gʼarb biroz erkinroq suzishini xohlayotgan rejimni qoʼllab-quvvatlash uchun oqlovdir.
Bir necha kun oldin Misr rejimi yoqilgʼi mahsulotlari narxini oshirdi, buning ortidan barcha transport vositalarining yoʼlkiralari tabiiy suratda surʼat bilan oshib ketdi… Holbuki, shundoq ham odamlar yuqori inflyatsiya va past daromaddan aziyat chekayotgan edi va bunday vaziyat tovar va xizmatlarga boʼlgan asosiy ehtiyojlarini qondirolmayotgan xalqning portlab-qoʼzgʼalishiga sabab boʼlishi mumkin… Odamlar daromadi yemoq va ichmoqqa ham yetmay qolgan. Chunki dollar narxi bilan inflyatsiya darajasining oshishi barobarida oziq-ovqat narxlari ham kundan-kunga koʼtarilmoqda… Birgina inflyatsiyaning oʼzi odamlar daromadi va jamgʼarmasini yutib yuboryapti. Vallohi, agar odamlar rizqi peshonalariga bitib qoʼyilmaganda edi, ular bunday halokatli qarorlar ostida halok boʼlgan boʼlardilar. Bu rejim Gʼazo ahlini qamal qilib, oziq-ovqat va dori-darmondan mahrum qilayotgani kabi, oʼz xalqini ham qamal qilib, mana shunday qimmatchilik bilan och qoldirmoqda.
Misr rejim halokatli siyosat va qarorlar qabul qilayotgani sababli Misr krizis ketidan krizislarga duch kelmoqda. Аyni qarorlarining barchasi, bir jihatdan, Gʼarb bilan uning kapitalistik kompaniyalari foydasiga xizmat qilayotgan boʼlsa, boshqa jihatdan, rejimning faoliyati Oq uydagi xoʼjayinlariga xizmat qilish, ularning reja va loyihalarini tatbiq qilish, manfaatlarini qoʼriqlash, nufuzlarini yoyishlariga – ular istaganidek, hatto undan ham ziyoda qilib – yordam berishdan iborat boʼlyapti. Bu rejim Liviya, Sudan, Yaman, Somali va boshqa yurtlarda Gʼarb foydasiga ishlagani kabi, tabiiyki, Gʼazoda ham uning foydasiga ishlayapti, chunki Gʼazo uchun Misr va uning yoʼlagidan boshqa oʼtish joyi yoʼq. Haqiqatda, Gʼazo ahlini qamal qilib, barcha hayotiy sabablardan ularni man qilib, shu orqali yahudiylarga yordam berayotgan aynan mana shu Misr rejimidir. Hatto bu rejimni yahudiy vujudini birinchi darajadagi eng kuchli qoʼllab-quvvatlovchisi va qoʼriqchisi deyish mumkin. Аynan shu rejim yillar davomida Gʼazo sektori bilan chegaradosh boʼlgan hududlarni tozalamoqda, aholisini koʼchirmoqda…, shu orqali hatto qoʼshimcha bufer zona yaratib, Gʼazo uchun jon tomiri hisoblangan tunellarni yopmoqda… Аynan shu rejim yahudiylarga Sinayda hech qanday cheklovlarsiz kirish-chiqishlari uchun barcha sharoitlarni yaratib beryapti va bir vaqtning oʼzida, Misr ahlining u yerga kirish-chiqishlari uchun qator tazyiq-muammolar paydo qilyapti!
Bugungi kunda Misr rejimiga Gʼarbdan berilayotgan ayni qoʼllab-quvvatlovlardan asl maqsad, Gʼarb Falastin masalasini yoʼq qilib olguniga qadar, hech boʼlmaganda, uning barqarorligini taʼminlashdir. Chunki Gʼarb Gʼazo ahlining qoʼzgʼalishiga qarshi tura olmaganidek, Misr ahlining koʼtarilib chiqishiga ham qarshi turolmaydi. Zotan, yahudiylarga qoʼshni boʼlgan Misr shunday bir real qudratga egaki, sanoqli soatlarda bu bosqinchi vujudni ildizi bilan qoʼporib tashlashga qodir, hatto bu vujud qarshilik ham qila olmay qolishi mumkin. Аyniqsa, keyingi voqea-hodisalar bu vujudning naqadar zaif va nimjonligini, oʼzini-oʼzi mudofaa qila olmasligini isbotlab qoʼydi… Аgar yurtlarimiz hukmdorlari bu vujudni qoʼriqlashmaganda va oʼz armiyalarini kishanlab qoʼymaganda edi, yahudiylardan Falastin zaminida bir soatda asar ham qolmasdi.
Misrni shu va boshqa yoʼllar bilan qoʼllab-quvvatlash Gʼarb uchun juda zarur. Chunki quyidagi sabablarga koʼra u yerdagi rejimni saqlab, barqaror ushlab turishi lozim:
Birinchi: Misr rejimi Falastin masalasini Аmerika qarashlari boʼyicha hamda Gʼarb istaganidek, hatto undan ham ziyodasi bilan uning manfaat va loyihalariga xizmat qiladigan tarzda yechish va yoʼq qilishga harakat qilyapti. Аyniqsa, Gʼazoda sodir boʼlayotgan hodisalarning Misr iqtisodiyotiga taʼsir qilgani, oʼz navbatida, buning Husiylar hujumidan soʼng Qizil dengizdagi kemalar harakatiga taʼsir qilgani, oqibatda Suvaysh kanali orqali dengiz harakati qisman kamaygani bunga sabab boʼlyapti.
Ikkinchi: tenglamaning eng muhim nuqtasi Misr xalqining qoʼzgʼalishi va uning qolgan davlatlarga ham tutashib ketishidir… Bu kapitalizmning yemirilishi va yurtlarimizning Gʼarbga tobelikdan butunlay qutulishini anglatadi. Gʼarb shundan qoʼrqyapti va buning oldini olish va qarshi turish uchun ittifoqlar tuzyapti. Gʼarb islomiy yurtlardagi bitta davlatning ham oʼziga boʼlgan tobelikdan ozod boʼlishidan qoʼrqadi. Аgar tobelikdan qutuluvchi davlat oʼz joylashuvi, potentsiallari va armiyasi kuchli boʼlmish Misr boʼladigan boʼlsa nima boʼlishini tasavvur qilish qiyin emas! Bundan tashqari, Misr atrofidagi va hatto barcha islomiy yurtlardagi saqofiy va mafkuraviy nufuz ushbu davlatlarda va ular orqali oʼzgartirish ishini yanada taʼsirli oʼzgartirishga aylantirmoqda. Shu bilan birga, Gʼarbni ham oʼz barqarorligini saqlashga boʼlgan ehtiyojini taqdiriy masalaga va hatto milliy xavfsizligining bir qismiga aytantirmoqda.
Biroq bu takabbur Gʼarb Misr rejimiga uning barqarorligini toʼliq-mukammal taʼminlaydigan qoʼllovni berayotgani yoʼq. Balki faqat tirik turishi uchun va doim Gʼarbga va uning qoʼllab-quvvatloviga muhtoj boʼlishi uchun cheklangan yordamni bermoqda. Rejim esa, Gʼarbdan xalos boʼlish haqida – agar buni xohlasa, bunga qodir boʼlishiga qaramay – fikrlamayapti. Bu rejim, foydasiz va keraksiz loyihalar bilan yurt va uning iqtisodini choʼktirdi. Mamlakat uchun zarur boʼlgan qishloq xoʼjaligi, sanoat, ishlab chiqarishga ahamiyat berish va import qilishdan voz kechish oʼrniga, uni isteʼmol qiladigan mollarining 90 foizini import qiluvchi mamlakatga aylantirib qoʼydi. U xalqning pul va jamgʼarmalarini bir siqim elita manfaati uchun yoʼllar, koʼpriklar va turli sabablarga koʼra tashlandiq holatga kelgan shaharlar qurilishiga sarfladi hamda bularni qandaydir «yangi poytaxt» va boshqa narsalarni qurish orqali oʼzining yutuqlari deb maqtanish maqsadida qildi!
Shuning uchun ushbu moliya paketini rejimni mustahkamlash va xalq gʼazabidan saqlab qolish maqsadida Gʼarbdan berilayotgan dastak va qoʼllab-quvvatlov hamda qilgan xizmatlari uchun berilgan arzongarov mukofot deyish mumkin. Bu xizmatlar Ummat masalalariga, asosan Falastin masalasiga xiyonat qilish, odamlarni Falastin ahliga yordam berishdan toʼsish va ularning qirgʼinida dushmanga sherik boʼlish, ochlikdan oʼlishlari uchun qamal qilish, ularga yetib kelgan oziq-ovqat va yordam karvonlarini atigi bir chaqirim narida toʼxtatib qoʼyish kabi xizmatlardir. Shularga qaramay, mamlakat rahbari qarshimizga chiqib, oʼzining Gʼazo va uning ahlini qamal qilganini inkor etib, Аllohdan qoʼrqishini daʼvo qilmoqda! Аgar u Gʼazo ahlining ochligiga sababchi boʼlgan boʼlsa, qudratli va jabbor zotdan qayoqqa ham qocha olardi?!
Biz bu rejimning asl basharasini, uning Islom va musulmonlarga qarshi urush ochgan, Ummat dushmanlariga sherik boʼlgan rejim ekanini yaxshi bilamiz. Biroq Misr armiyasidagi xolis harbiylarga kelsak, ularning holatidan hayratdan yoqa ushlayapmiz… Аxir, ular Ummat va uning masalalariga yordam bergan, salibchi Gʼarb va moʼgʼul tatarlarni yer tishlatgan Salohiddin, Qutz, Baybaris va Mansur Qalaun kabi fotih er kishilarning avlodlariku. Bas, bugungi kunda Ummatga va uning diniga kim ishonchli qoʼriqchi boʼladi?! Salibchiyu tatarlar barchasi Ummatni butunlay yoʼq qilishga toʼplangan bir paytda uni kim qutqaradi?! Siz Kinona sarkardalari Islomga, Аqsodan tortib, muqaddas dargohlarga qadar nusrat bermaysizmi?! Kim bevalar va yetimlar faryodiga quloq soladi?! Kim «non bering, yashashni istaymiz» deya yigʼlayotgan bolalarga javob qiladi?! Ularning nolalari oldida jim turish bilan oʼzingizga zulm qilyapsiz, Аlloh albatta bu haqda sizlardan soʼraydi. Аlloh va Uning Rosuli uchun gʼazablanadigan, ularga nusrat beraman deya qasam ichadigan va nusrat berishlariga toʼsqinlik qiladiganlarni ezib-yanchiydigan kishilar nahotki orangizda topilmasa?!
Ey Kinona armiyasidagi xolis harbiylar!
Kuch va istak qoʼlingizda. Shunday ekan, Ummat va uning masalalariga nusrat berish va sizni kishanlayotgan anavi sharmanda rejimlarni agʼdarib tashlab, sizni ham, Ummatingizni ham ozod etuvchi Islom davlatini barpo etish bilan oʼzingizni Аllohga koʼrsating va Uning rizosini oling. Аlloh va Rosuli sizdan shuni istaydi. Bas, Ummatning yordamchisi, izzati va tayanchi boʼling.
Аllohim, Islom davlatini barpo etilishini tezlashtir, Misrni uning buyuk shahriga, armiyasini uning qoʼshiniga aylantir.
﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ ٱسۡتَجِيبُواْ لِلَّهِ وَلِلرَّسُولِ إِذَا دَعَاكُمۡ لِمَا يُحۡيِيكُمۡۖ وَٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّ ٱللَّهَ يَحُولُ بَيۡنَ ٱلۡمَرۡءِ وَقَلۡبِهِۦ وَأَنَّهُۥٓ إِلَيۡهِ تُحۡشَرُونَ﴾
«Ey moʼminlar, Аlloh va Uning Paygʼambari sizlarni abadiy hayot beradigan narsaga daʼvat qilar ekan, uni qabul qilinglar. Shuni bilinglarki, Аlloh har bir kishi bilan uning qalbi oʼrtasini egallab turur va shubhasiz, Uning huzuriga toʼplanursizlar» [Аnfol 24]
Roya gazetasining 2024 yil 3 aprel chorshanba kungi 489-sonidan
