Nursultan Nazarbayev Atambayevning soʻzlariga javob berdi
“Kazinform” tarqatgan xabarga koʻra, Qozogʻiston prezidenti Nursulton Nazarbayev Qirgʻiziston bilan chegara 2010 yilda nega yopilganiga izoh berdi.
Nazarbayevning soʻzlariga koʻra, 2010 yilda haqiqatdan ham chegara yopilgandi. “Kelajakda yana shunday vaziyat kuzatilsa, biz yana chegarani yopamiz. Qaysi davlat bunday holatda chegarani yopmaydi? Bugun Turkiya ham chegaralarni yopmoqda, oʻshanda esa Qirgʻiziston bilan chegarani Oʻzbekiston ham, Tojikiston ham yopdi, shuning uchun bunda aybdorlar yoʻq, hammasiga bu davlatdagi holat aybdor edi”, – deya aniqlik kiritdi u.
Qozogʻiston prezidentining aytishicha, qirgʻiz va qozoqlar birodar xalqlar boʻlib, buni qoʻllab-quvvatlamaydiganlar yoʻq. “Biz qoʻshni davlatlarmiz. Prezidentlar va davlat rahbarlari ketadi, xalqlarimiz esa qoladi, shuning uchun hozirda bunga katta eʼtibor qaratish kerak emas. Ularda hozirda saylovlar oʻtmoqda, hammasi oʻzgarmoqda, bunday holatda shunday vaziyatlar boʻlib turadi”, – deya aytib oʻtdi Nursulton Nazarbayev OAV vakillariga bergan intervьyusida.
Avvalroq Qirgʻiziston prezidenti Almazbek Atambayev Euronews telekanaliga bergan intervьyusida jurnalistning “Siz bu ittifoq (Evroosiyo iqtisodiy ittifoqi) koʻproq Rossiya manfaatlariga xizmat qiladi deb hisoblamaysizmi?” degan savoliga javob qaytarar ekan, “Kim bilandir savdo qilish kerak, biz qoʻshnilar bilan qandaydir ishlashimiz kerak. Agarda Yevroosiyo iqtisodiy ittifoqiga kirmaganimizda, bizga qamal (blokada) tahdid qilayotgandi. 2010 yilda, Qozogʻiston bizga bir yarim oylik qamal tashkil qilib berganida, bizda hattoki insonlar qurbon boʻlgan. Bu roʻy berdi, shuning uchun qamal – bu yomon narsa”,- degan edi.
Turkiston:
Nursulton Nazarbayev bosim bilan gapirayotgani koʻrinib turibdi. U siyosat ustida oʻtirgan odamlar his-tuygʻularini jilovlay olishlari kerak, deb Atambayevga tanbeh beryapti.
Almazbek Atambayev rasmiy bayonotlarida his-tuygʻularini bosa olmay koʻp xatolarga yoʻl qoʻyapti. U siyosiy terminlarni oʻz oʻrnida ishlatish, siyosiy vaziyatni nozik tushuna bilish va siyosiy etika tartiblarini bilmaydi. Oxirgi vaqtda yuz berayotgan siyosiy jarayonning keskinlashib borishi uning ruhiyatiga yomon taʼsir koʻrsata boshladi shekilli. U hatto bolalar bilan yoki chet davlat elchilari bilan rasmiy-norasmiy uchrashuvlarida, mavzuga yoki protokolga aloqasi boʻlmagan gaplarni gapirib yuboryapti.
Qozogʻiston Qirgʻizistonda yuz berayotgan jarayonlarga nisbatan befarq emas. Aksincha, taʼsir oʻtkazishga va Qirgʻizistonni oʻzining strotegik manfaatlari tomon yurgizishga harakat qiladi. Nazarbayev yuqorida shularni aytib, ilgari ham shunday boʻlgan, bundan buyon ham shu yoʻnalishda harakat qilamiz, demoqchi boʻlyapti.
Atambayev Putinning mulozamatli soʻzlaridan taʼsirlanib ketdi. Bu tarixda Saddam Husayn katta Bushdan telefon orqali Quvaytni bosib olishga ruxsat soʻraganida, Bushning“u sizning ichki muammoingiz” degan javobini toʻgʻri tushunib, Quvaytga harbiy yurish qilib yuborganini eslatadi. Shunda AQSh vaziyatdan foydalanib Iroqqa birinchi harbiy yurishini boshlagan edi.
Siyosatda siyosiy etika, siyosiy mulozamatlar boʻladiki, bu soʻzlar baʼzida yolgʻon, baʼzida esa maqsadning teskarisini ifodalaydi. Qirgʻizistonning holatida Putinning aytgan soʻzlari vaziyatlar oʻzgarishi bilan oʻzgarib ketishi mumkin boʻlgan siyosiy terminlar edi xolos. Chunki Putinning endigi munosabatlariga Nazarbayev, Raxmonov va Mirziyayevlarning taʼsiri juda katta. Bundan tashqari Qirgʻizistondagi ichki siyosiy holatning oʻzgarishi keskinlashib borayotgani va Gʻarb sistemasi tomonidan kirib kelayotgan saqofatning taʼsiri ham salmoqli ahamiyat kasb etadi. Chunki Gʻarb saqofati rangli inqilob shabbodasini olib kelyapti. Bu esa, nafaqat Qirgʻiziston, balki butun mintaqaga oʻz taʼsirini koʻrsatishi aniq.
