“Өnүgүү-Progress” fraktsiyasi deputati Tazabek Ikramov tomonidan 2016 yilning 19 fevral kuni “Mehnat kodeksi”ga o‘zgartirish kiritish va juma namozi uchun tushlik vaqtini 12:30dan 14:30ga qadar uzaytirish to‘g‘risida qonun loyihasi ishlab chiqilgan edi. Jogorku Keneshning ijtimoiy masalalar bo‘yicha qo‘mitasi 6 iyun kuni bo‘lib o‘tgan yig‘ilishida Qirg‘iziston “dunyoviy davlat” ekanligini ro‘kach qilib juma namozi paytida tushlik vaqtini uzaytirish to‘g‘risidagi qonun loyihasini qabul qilmadi.
Qirg‘izistonning sobiq muftiysi shayx Chubak hoji Jalilov bir musulmon sifatida mazkur qonun loyihasi va uni qo‘llaganlar va qarshi chiqqan deputatlarga nisbatan o‘zining shaxsiy fikrini bildirib chiqishi jamiyat ichida katta baxs mavzusiga aylanib ketdi.
Shayx Chubak hoji Jalilov 7 iyun kuni Feysbukdagi sahifasi orqali parlament yig‘ilishida juma namozi uchun tushlik vaqtini uzaytirish bo‘yicha qonun loyihasi muxokamasida ishtirok etgan va qonun loyihasini qo‘llagan va qarshi chiqqanlarga nisbatan o‘z pozitsiyasini bildirdi.
Qonun loyihasini qo‘llab-quvvatlagan deputatlar Sodiq Sherniyoz, Riskeldi Mombekov va Tazabek Ikromovni maqtab, ularning haqqiga duo qilgan bo‘lsa, Janar Akayev boshchiligidagi qonun loyihasiga qarshi chiqqan olti deputatni Islom diniga qarshi chiqqanlikda ayblab chiqdi.
Chubak hoji Jalilov qonun loyihasiga qarshi chiqqan deputatlarni tanqid qilib:
“Qonun loyihasini qo‘llamagan deputatlar bilan bir dasturxonda o‘tirmayman. Uchrashganda ularga qo‘l uzatmayman. Ularning janozasida qatnashmayman va mening janozamda ham qatnashtirmaslikni merosxo‘rlarimga vasiyat qilaman. Bular qatnashadigan saylovlarda ularga ovoz bermayman. Meni eshitganlarga ham shuni taklif qilaman. Agarda men muftiy vazifasida turgan bo‘lganimda barcha imomlarga ularning yaxshi-yomon kunlarida qatnashmasligini buyruq bergan bo‘lar edim”,- dedi va bu so‘zlari bilan har bir musulmon o‘z dini va uning qadriyatlarini himoya qilishi vojib ekanligini bildirdi.
Chubak hojining bu bayonotiga avval Jogorku Keneshdagi namozxonaga qarshi chiqish bilan elga yaxshi tanish bo‘lgan Janar Akayev javob qaytarib, Chubak hoji bayonotini ekstremistik chaqiruv deb baholadi.
“Biz juma namozga hech kim bormasin deganimiz yo‘q. Hukumat butun davlat tizimini, maktab, bola bog‘cha, armiya, shifoxona… barchasining ish jadvaliga o‘zgartirib bo‘lmaydi. Juma namoziga hech qanday to‘sqinlik yo‘q, qonun bilan o‘zgartirishni keragi yo‘q deb aytyapmiz. Prezident apparati, MXDQ buni aytib kelishyapti. Biroq shunga qaramay xalqqa yaxshi ko‘rinishni xohlagan deputatlar, ularni qo‘llagan imomlar mana shunday radikal, ekstermistik bayonotlar bilan chiqishi to‘g‘ri emas”,- dedi Janar Akayev.
Turkiston:
Bu mavzuda bir qator fundamental xatolar mavjud.
Birinchisi diniy dunyoqarashda: diniy qatlam vakillari parlament saylovlarida aktiv qatnashishdi. Muayyan partiyalardan umid qilishib, ularga saylovda ovoz berishga odamlarni da‘vat qilishdi. Bu dindor ulamolar qatlamining asosiy xatolaridan biri edi. parlament orqali islomni jamiyatimizga olib kirishga harakat qilish sunnatga muvofiq emas va shar‘an harom amallardan hisoblanadi. Siyosiy jihatidan esa, deputatlar ilmoniylikni ro‘ykach qilib, saylovdan o‘tib olishganlaridan keyin Islomni bir chetga surib yuborishayapti. Ularga o‘z maqsadlariga yetishi uchun ulamolarimiz Islom va musulmonlarni bir vosita qilib berish kerak emas edi.
Ikkinchisi, o‘zlarini ilmoniy deb bilgan qatlam vakillari: bularning adashishlari jiddiyroq. Ular musulmonmiz degan hollarida kufrni ochiq qo‘llovga olishayapti. Janar Akayev shu qatlam vakillarining aktivlaridan hisoblanadi. U hatto Amerikaga borib ta‘lim olib keldi. Bularning dunyoqarashlari va o‘zlari ham ilmoniy sistema uchun asosiy kurol hisoblanishadi. Bishkekda erkak ayolga yopishib o‘yinga tushish aktsiyasini o‘tkazganlar, g‘arbdan grand olish asosida tuzilgan nodavlat tashkilotlar va matbuot tizimining aksariyat qismi shular jumlasiga kiradi.
Bu qatlam vakillari hozir yuqoridagi islomiy qatlam vakillariga hujumlar uyushtira boshladi. Avval O‘shdagi hijob kiygan ayol va qizlarimizga qarshi kompaniya olib borishgan bo‘lishsa, endi yuqoridagi qonunni tasdiqlanishiga yo‘l qo‘yishmadi. Ular diniy qatlam vakillarining yetakchisi bo‘lgan Chuvak hojini kurash maydoniga tortib chiqa olishdi. Endi bu birodarimiz, islomiy olim, Chuvak hojini haqoratlay boshlashdi.
Ularning maqsadlari muftiyot bilan yoki Chuvak hoji bilan olishish emas. Balki, jamiyatimizda buzuqchilikni kuchaytirish uchun unga keng yo‘llar ochib berishdir. Diniy qatlam jamiyatda esa, kuchayib boryapti. Uning ortidan jamiyat islomiylashib, buzuqichilik anjumanlarini jamiyat o‘zidan siqib chiqarib yuborayapti. Bu esa, millionlagan grantlar olib kirib berayotgan G‘arb sistemasini taajjubga solib, g‘azablantirib, o‘z qo‘l ostidagi barcha gumashtalariga bosim berishga undayapti. Ular Islom mafkurasiga qarshi kurash boshlab yuborishdi. Qirg‘iz jamiyatini islomiylashish jaroyonini to‘xtatib qolishmoqchi. Shuning uchun ishni avval ulamolarimizni maydonga tortish maqsadida ularni haqorat qilib, o‘z tomonidagi ilmoniylikni qo‘llagan fuqorolar qatlamini maydonga torta boshlashayapti. Agar ilmoniylik ham islomiylik singari jamiyatda qo‘llab quvvatlovga ega bo‘lsa, unda ular o‘sha ilmoniylar armiyasi hamkorligida keng matbuot urushi boshlashadi.
Janar Akayev qumursqachalik obruyi yo‘q bir jurnalist edi. Hozir u Qirg‘izistondagi zabardast islomiy ulamolarga chaqiruv yuborayapti. U g‘oyriislomiy qatlamda obruy topish uchun shu yo‘lni tanladi. Lekin bu yo‘lda Akayev qumursqachalik obruyini ham yo‘q qilib oladi insha Alloh.
Musulmon birodarlarga murojat qilib shuni aytamiz. Kufr Islomga, uning qadriyatlarini qadrlab borayotgan musulmonlarga, uni himoya qilayotgan olimu ulamolarga hujum boshladi. To‘g‘rirog‘i hujumini kuchaytirdi. Ular avval “terrorist, ekstremist, radikal” deb, bir qator iymonli birodarlarimizni jamiyatdan chetlatishdi. Ularning ba‘zilarini qamoqqa olishgan bo‘lishsa, ba‘zilari muhojirlikka chiqib ketishdi. Biz o‘shanda sukut saqlab turaverdik.
Endi navbat birin ketin o‘zimizga yetib keladi. Ulamolarimiz iymondan kelib chiqib gapirishsa, ularga ta‘ziyq o‘tkazishadi. Janar singari axmoq siyosatchilar Chuvak hojini ekstremist dedi, uni jinoiy javobgarchilikka tortish kerak dedi. Terrorist ham deydi hali, agar biz siz bilan bir tan va bir jon bo‘lish pozitsiyasini yo‘qotsak. Bir birimizga nisbatan adovatli va agressiv holat yoki harakatlarimizni faqat kufrning fikr va harakatlariga qarshi qo‘yishimiz kerak. Islom va musulmonlarga kuchli xavf xatar kelyapti. Bunday holatda, o‘rtalarimizdagi ba‘zi bir ixtiloflarni bir chetga surib qo‘yib hamjihatlik bilan kufr qadriyatlariga qarshi kurashishimiz vojib.
Kufrning Islom va musulmonlarga qarshi kurashi, jamiyatda islomiy urfni ommalashib borayotganini ko‘ra olmayotganidan kelib chiqayapti. Demak biz shu islomiy urflarni ommalashtirish va kufr urflariga barham berish asosida kurash olib borishimiz kerak. Ularning hijobga qarshi kurashi muvoffaqqiyatsizlikka uchragani uchun Bishkekda kufr o‘yinlarini uyushtirishi ushbu fikrlarimizga dalil bo‘la oladi.
