بِسْمِ اللهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ
Quddusni qo‘llab-quvvatlash konferensiyasi va Misrning asl roli!
Doktor Ibrohim Tamimiy
Hizb ut-Tahrirning muborak Falastin
zaminidagi matbuot bo‘limi a’zosi
Qohirada Arab davlatlari Ligasi tomonidan o‘tkazilgan Quddus bilan bog‘liq so‘nggi konferensiyaga «Qat’iyat va rivojlanish» nomi berildi. Konferensiya Arab davlatlari Ligasi kengashining o‘tgan yilgi so‘nggi sessiyasida tashqi ishlar vazirlari darajasida hamda Jazoirdagi Arab davlatlari sammitida qabul qilingan qarorlarni amalga oshirish uchun tashkillashtirildi. Yig‘inda Arab davlatlari Ligasi quddusliklarni siyosiy va iqtisodiy jihatdan qo‘llab-quvvatlash ham arablarning, ham dunyodagi har bir tinchlikparvar insonning burchi ekanini ta’kidladi. Buni musulmon yurtlaridagi mavjud rejimlar, Falastin ma’muriyati va fraksiyalari Falastin va Quddus masalasining g‘alabasi, deyishdi. Ular ochiqdan-ochiq munofiqlik va yolg‘onchilik bilan sharmandalarcha shunday da’vo qilishdi. Biz ushbu maqolamiz orqali konferensiyaning asl mohiyatini hamda so‘nggi paytlarda Misr rejimi o‘ynayotgan rolni ochib bermoqchimiz.
So‘zimizni konferensiyaning siyosiy jihati va uni o‘tkazish sabablaridan boshlaymiz:
Bu konferensiya vaziyatni nazoratga olish va masalani siyosiy faktlardan uzoqda boshqarish uchun AQSHning mintaqadagi so‘nggi intensiv xatti-harakatlari ortidan bo‘lib o‘tdi. Siyosiy faktlardan uzoqda deyilganda G‘arbiy Sohilni anneksiya qilish, Aqso masjididagi mavjud vaziyatni o‘zgartirish hamda yahudiy vujudining kun tartibidagi boshqa rejalardan uzoqda bo‘lib o‘tganini aytyapmiz. Zero, yahudiylarning bu rejalari voqea-hodisalarni shu darajada portlatishi mumkinki, hozirda bundan kattaroq masalalar bilan, asosan, Xitoy va Rossiya masalasi bilan hamda Yevropada bo‘layotgan ishlar bilan band bo‘lgan Amerikani Falastin masalasini o‘zining ustuvor siyosiy masalasiga aylantirishga majbur qiladi. Shuning uchun konferensiya siyosiy faktlardan uzoqda bo‘lib o‘tdi. Lekin unda Quddus masalasi alohida xususiyatlarga ega bo‘ldi.
Gap shundaki, hozir, ayniqsa Ramazon oyida ekanmiz, hammaning ko‘zi Quddusga qaragan. Chunki Ramazon bilan yahudiylarning iddao qilgan hayiti ham to‘g‘ri kelmoqda. Ularning ittifoqlar, kelishuvlar, tavsiyalar va majburiyatlar asosida tuzilgan millatchi hukumati ostida vaziyatning portlash ehtimoli ortmoqda. Bu majburiyatlarning bir qismi Quddus va Aqso masjidi bilan bog‘liq bo‘lib, hukumat o‘zining ayni rejalarida jiddiy. Mana Netanyaxu, ikki davlat yechimini siyosiy jihatdan yo‘qqa chiqaradigan har qanday chora-tadbirlarni taqiqlash uchun Amerika tomonidan qilinayotgan talablarga zohirda ijobiy javob berayotgandek ko‘rinyapti. Biroq, aslida, tatbiq qilish vaqti keldi, deb hisoblagan o‘z siyosatlarini muborak zaminda amalga oshirish payida yuribdi. Bunga dalillar ko‘p. Jumladan bir necha kun oldin G‘arbiy Sohilda 10 mingta aholi punktlarini qurish loyihasi tasdiqlandi va bu oxirgi dalil emas. Bundan tashqari, yahudiy vujudida ichki krizisning tobora murakkablashayotgani sababli Netanyaxu bilan hukumatning krizisdan qochib, Sohil va Quddusda vaziyatni murakkablashtirishga o‘tishi ehtimoli bor. Shu sababdan bu konferensiya yahudiy vujudi ortiqcha qaynoq vaziyat yaratmasligi uchun unga juda xijolatchilik va xorlik bilan «bosim» sifatida o‘tkazilmoqda.
Buni Sisiy bilan Abdullohning bayonotlarida va yahudiy vujudidan iltimos qilishlarida yaqqol ko‘rish mumkin. Ya’ni ular vaziyatni ortiqcha keskinlashishiga, Sohil va Quddusdagi holatning murakkablashishiga, Aqso masjididagi muhitni o‘zgarishiga yo‘l qo‘ymaslikni hamda ikki davlat yechimiga muvofiq tinchlik istiqbollarini yo‘qqa chiqarmaslikni mana shu jirkanch vujuddan iltijo qilishdi. Chunki ikki davlat yechimi bu rejimlarning fikricha, mojaroni bartaraf etish va Falastin masalasini yo‘q qilish, yahudiy vujudini va uning chirik taxtini iloji boricha uzoq vaqt saqlab turish uchun eng munosib yechimdir. Shuningdek, ular o‘zlarini yahudiy vujudi sodir etayotgan qilmishlar oldida jim turmay harakat qilayotgandek ko‘rsatish bilan musulmon yurtlaridagi jamoatchilik fikrini aldashga urinishyapti. Lekin, bu narsa ochilib, hatto sodda odamlarga ham ma’lum bo‘lib bo‘ldi.
Konferensiya homiysi bo‘lmish Misr rejimi o‘ynayotgan rolning asl mohiyati:
Misr rejimining mintaqadagi roliga, xususan, Falastin masalasidagi roliga andak nazar solishning o‘zi uning til biriktiruv va malaylikdan iborat rolligini oshkor etadi. Uning xatti-harakatlariga bir oz chuqurroq qaralsa, bu tom ma’noda xavfli va yomon niyatli rol ekanini bilish qiyin emas. Chunki Misr rejimi mintaqada og‘ir vaznga va o‘zining rejalashtirgan maqsadlariga ega. U mintaqada ma’lum siyosiy nufuzi va Falastin masalasiga kuchli ta’siri bor bo‘lgan yurtni boshqarmoqda. Bu rejimning muborak zamin bilan geografik jihatdan bevosita bog‘liqligi mavjud hamda G‘azo sektoridagi fraksiyalarga katta ta’siri bor. Masalan, bir necha kun oldin vaziyatni birgalikda o‘rganish va razvedka xizmati va rahbarlari bilan harakatni muvofiqlashtirish maqsadida fraksiyalarni Qohiraga chaqirdi. G‘azo uchun jon tomiri hisoblangan Rafah o‘tish punktini nazorat qilayotgan ham, yahudiy vujudi bilan to‘xtatmasdan mustahkam aloqa o‘rnatayotgan ham mana shu Misr rejimidir. Hatto u Quddusni qo‘llab-quvvatlash konferensiyasi bilan bir vaqtda, hech uyalmasdan yahudiy vujudi bilan uchrashdi. Uchrashuvda Sharqiy O‘rta yer dengizidagi yahudiylar tomonidan talon-toroj etilayotgan suyultirilgan gaz miqdorini oshirish va uni Yevropaga ulkan miqdorda sotish uchun Misrdagi suyultirish stansiyalariga o‘tkazish masalasi muhokama qilindi.
Misr rejimining maqsadlariga kelsak, u vaziyatni nazoratga olish va portlab ketishiga yo‘l qo‘ymaslik borasida Qo‘shma Shtatlarga ixlos va fidokorlik bilan xizmat qilishga bel bog‘lagan. Amerikaning vaziyatni nazoratga olishi yahudiy vujudiga vaziyatni keskinlashtirmasligi uchun bosim o‘tkazishdan iborat. U, shuningdek, muborak zaminda bosqinchi vujudning deyarli har kuni shafqatsiz jinoyatlar sodir etishiga qaramay, yahudiy vujudi jinoyatlariga javoban keskinlik yuzaga kelmasligi uchun Falastin fraksiyalariga bosim o‘tkazishdan iborat. Ammo eng xatarlisi fraksiyalarning Misr rejimining siyosiy ko‘rsatmalari doirasida o‘z qarorlarini o‘zgartirishlaridir… Bu fraksiyalar ehtiyot bo‘lishlari kerak bo‘lgan eng xatarli narsa hisoblanadi. Chunki agar ularning qarori Misr rejimi qo‘liga o‘tadigan bo‘lsa, bu barchalarining faoliyati muzlatiladi, demakdir. Zotan, hozir ish shunga qarab ketyapti. Agar bu yuz berib, Misr rejimi yahudiylarga javob qaytarish uchun fraksiyalarga yashil chiroq yoqib beradigan bo‘lsa, bu yashil chiroq Amerikaning yahudiylar hukumatiga bosim o‘tkazish yoki ag‘darish bo‘yicha beradigan ko‘rsatmasi asosida bo‘ladi. Shunday qilib, demak, Misrdagi bu jinoyatkor rejim yahudiy vujudiga qarshi bo‘layotgan janglar, jihodiy operatsiyalar va qurbonliklarni Amerikaning buyrug‘i bilan yahudiylarning ichki siyosatiga ta’sir o‘tkazish tarafiga burish ustida ishlayapti. Qurbonliklar Ummat va uning qo‘shinlarini safarbar qilish orqali muborak zaminni ozod etish uchun bo‘lish o‘rniga shunday bo‘lyapti. Boshqacha ibora bilan aytganda, kurashni yahudiy vujudi muborak zamin bosqinchi bo‘lib, uni yo‘q qilish kerak, degan e’tibordagi kurashdan ularning amaldagi hukumatiga qarshi kurashga aylantirmoqchi. Bu fraksiyalar ehtiyot bo‘lishlari kerak bo‘lgan katta xatardir.
Xulosa: Ushbu konferensiya va u yerdan chiqqan tavsiyalar bu rejimlarning naqadar xoinligini va Falastin masalasidan voz kechganliklarini ko‘rsatib turibdi. Zotan, bu yangilik emas, balki Arab davlatlari Ligasi tuzilgandan beri davom etib kelayotgan holat. Masalan, 1946 yil Liganing birinchi yig‘ilishi «Inshas sammiti» bo‘ldi. «Falastin masalasi arablar unvoni» nomli ushbu sammitdan yahudiylarning ko‘chib kelishini oldini olish maqsad qilingani aytildi. Oradan ikki yil o‘tgach esa, mana shu rejimlar oltita arab armiyasi mag‘lubiyatga uchragan sahna o‘yinida Falastinni yahudiylarga topshirishdi! Bugun ham bu rejimlar ayni shiorlarni takrorlashyapti. Aslida esa, ularning niyati BMT rezolyutsiyalari va ikki davlat loyihasi orqali yahudiy vujudini Falastinning aksar qismiga mustahkam joylashdir. Ular xalqaro himoya, degan narsani talab qilib, muborak zaminni ikkinchi, uchinchi va to‘rtinchi marta ishg‘ol etilishini ta’minlashmoqchi, niyatlari shu. Ammo bu rejimlar Quddusni qo‘llab-quvvatlash shiorini niqob qilib, investorlar va suveren fondlarga pastkashlik bilan yalinish va ulardan arzimagan pullarini olish orqali ayni yovuz niyatlarini yashirolmaydilar!
Shubhasiz, bunday konferensiyalar Falastin masalasiga qarshi til biriktiruv bo‘lib, na dushmanni qaytaradi va na xavfni oldini oladi. Falastindagi vaziyat haqiqatda juda xatarli. Falastin ahli Ummat va uning qo‘shinlaridan nusrat so‘ramoqda, shuningdek, Ummat tarixida Rosululloh ﷺning Isro maskanlari bo‘lmish muborak zaminda yanada ko‘proq xorlik va xo‘rlik qayd etilmasidan oldin, bunday masxarabozlikka yakun yasashlarini va zudlik bilan ushbu tuproqni ozod etish sari harakatga kelishlarini istamoqda.
Roya gazetasining 2023 yil 1 mart chorshanba kungi 432-sonidan
