Sadir Japarov va Vladimir Putin telefonda gaplashdi
Xabar: Qirg‘iziston prezidenti Sadir Japarov 10 aprel kuni Rossiya prezidenti Vladimir Putin bilan telefon orqali muloqot qildi.
Prezident matbuot xizmatining xabar qilishicha, ikki davlat rahbarlari Qirg‘iziston-Rossiya munosabatlarining dolzarb masalalari, xalqaro va mintaqaviy tashkilotlar hamda integratsiya birlashmalari doirasidagi o‘zaro hamkorlikni muhokama qildilar.
“Bundan tashqari, Sadir Japarov va Vladimir Putin ikki tomonlama va ko‘ptomonlama formatdagi bo‘lajak tadbirlar jadvali yuzasidan fikr almashdilar. Tomonlar ikki xalq va davlatlar farovonligi yo‘lida o‘zaro munosabatlarni yanada mustahkamlash niyatini tasdiqladilar”, – deyiladi xabarda.
Izoh: 2022-yil 23-noyabrda Yerevanda o‘tgan sammitida Armaniston KXSHT kollektiv xavfsizlik Kengashi deklaratsiyasi va Armanistonga ko‘mak ko‘rsatish bo‘yicha hamkorlikdagi choralar to‘g‘risidagi hujjatlarni imzolashdan, yanvar oyida esa Kollektiv Xavfsizlik Shartnomasi Tashkiloti (KXSHT)ning “Mustahkam birodarlik – 2023” qo‘shma o‘quv mashg‘ulotlarini o‘tkazishdan bosh tortgan edi. Bugunga kelib Armaniston NATOning Defender Europe-2023 harbiy-o‘quv mashqlarida qatnashadigan bo‘ldi. Armanistonning bu qadami Rossiya ta’siridan chiqish uchun tashlangan qadam bo‘lib, agar Armaniston ham bu yo‘nalishda qat’iy turib, G‘arbga bo‘lgan yuzlanishida davom etadigan bo‘lsa, Rossiya kavkazorti mintaqasi ustidan nazoratini yo‘qotishga olib keladi. Chunki, mintaqadagi ikki davlat – Gruziya va Ozarbayjon allaqachon rasmiy Kremldan masofa saqlab, G‘arb bilan iliq munosabatlar o‘rnatishga harakat qilib keladi. Armnistonni Rossiyadan uzoqlashishiga undagan asosiy omil bu – ozar-arman urushida Rossiyaning betaraf pozitsiyani ushlagani va bosh vazir Nikol Pashinyanning qator iltimoslariga qaramay urushga KXSHT kuchlarini jalb qilmaganida bo‘ldi. Rossiyaning aynan mana shu pozitsiyasidan keyin arman hukumati Rossiyadan uzoqlashish va G‘arb tomon yuzlanish siyosatini kuchaytirib yubordi. Boltiqbo‘yi respublikalari – Estoniya, Latviya va Litva Rossiya orbitasidan chiqib ketganiga ancha bo‘lgan va bu davlatlar NATOning to‘laqonli a’zosi hisoblanadi.
Rossiya Armanistonni ham qo‘ldan chiqaradigan bo‘lsa Rossiya bilan “do‘stona” aloqalar o‘rnatgan, uni qo‘llab-quvvatlayotgan Markaziy Osiyo respublikalarigina qoladi. Tabiiyki, Rossiya o‘zining tomorqasi sifatida ko‘rishga odatlangan bu mintaqani qo‘ldan chiqarmaslikka qattiq harakat qiladi. Bu yo‘lda u hatto mintaqada beqarorliklar keltirib chiqarishi ham ehtimoldan uzoq emas. Afsuski, bizning davlat rahbarlari hamon qullik psixologiyasidan xalos bo‘lishgani yo‘q. Ularning qalbidan Rossiyadan bo‘lgan qo‘rquv hissi ko‘tarilganicha yo‘q. Shu sababli ham bu rahbarlar o‘z kursi va amallarini saqlab qolish ilinjida Rossiyaga yaltoqlanish, unga yaxshi ko‘rinishga harakat qilishadi. Ular cho‘kib borayotgan rus kemasidan xalos bo‘lish o‘rniga unga tobora yaqinlashib, o‘rtadagi aloqa va munosabatlarini yangi bosqichga olib chiqish yo‘lida harakat qilishmoqda. Ular rus imperializmi hech qachon mahalliy xalq farovonligi yo‘ladi harakat qilmasligini va faqat o‘z manfaatlari yo‘lida harakat qilishini anglab yetishga ham ojizlik qilishadi.
Abdurahmon Odilov
