بِسْمِ اللهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ
Oksfam tashkilotining hisobot xulosasi: «Eng boylar omon qoladi»
Ustoz Abu Hamza Xutvoniy
Oksfam xayriya tashkiloti dunyodagi haddan tashqari boy bo‘lish va o‘ta qashshoqlik haqida dahshatli hisobot e’lon qildi. Bu e’lon Davos (Shveysariya)da boy odamlar forumining ochilish chog‘ida aytildi. Hisobotga ko‘ra, «so‘nggi ikki yil ichida dunyodagi eng boy odamlarning bir foizi dunyo aholisi ega bo‘lgan boylikning deyarli ikki barobariga egalik qilmoqda». Buning ma’nosi, ana shu bir foiz inson 2020 yildan beri dunyodagi yangi boyliklarning uchdan ikki qismiga, ya’ni 42 trillion dollarga egalik qilmoqda, demakdir. Oddiy arifmetik hisob bilan aytganda, 42 trillionga egalik qiluvchi mana shu 1 % insonlar qolgan 99 % insoniyatga ayni raqamning yarmini, ya’ni atigi 21 trillionni qoldirdi, xolos.
Hisobotda aytilishicha, «har 30 soatda bitta milliarderning tug‘ilishi bir million insonni o‘ta qashshoqlikka olib kelmoqda. Shu bilan birga, dunyodagi eng boy o‘nta shaxs o‘z boyligini ikki barobarga oshirishi bilan odamlarning 99 foizining daromad qiymati pasaymoqda. Asosiy tovarlar narxi ko‘tarilishi bilan ham milliarderlarning boyligi har ikki kunda 1 milliard dollarga oshmoqda».
Demak, boylar bilan kambag‘allar o‘rtasidagi jarlik sistematik ravishda tobora kengaymoqda. Misol uchun, biz 2010 yilda 43 kishining boyligi dunyo aholisining yarmining boyligiga teng, degan edik. 2016 yilga kelib, faqat 8 kishining boyligi dunyo aholisining yarmining boyligiga teng, dedik. 2022 yilda esa, dunyo boylarining atigi 1 foizi barcha odamlarning uchdan ikki qismining boyligiga tengligini aytyapmiz.
Boylikni insoniyatga mana shunday adolatsiz va dahshatli tarzda taqsimlash faqat bir narsaga dalolat qiladi. U ham bo‘lsa, kapitalistik tuzumning vahshiyligi va tanazzulidir. Chunki boylar bilan kambag‘allar o‘rtasidagi jarlik kengayishdan to‘xtamayapti, uning kengayishi barobarida zulm-adolatsizlik qo‘rqinchli suratda oshmoqda va bu adolatsizlikka hech kim qarshi turolmayapti.
Shunday qilib, 2022 yilda milliarderlar soni 2668 nafarga yetib, ular 12.7 trillion dollarga egalik qilmoqda. Millionerlar 62 mingdan bir oz ko‘proq bo‘lib, ular 150 trillion boylikka egalik qilishmoqda. Endi, yarim millionerlar soni qancha-yu, ularning boyligi qanchaga yetganini bilmaymiz… Xo‘sh, bunday holatda aholining qolgan qismiga qancha boylik qoladi?!
Yolg‘iz Islomgina boylar bilan kambag‘allar o‘rtasidagi jarlikni ko‘mib tekislashga qodir. Buni Islom o‘zining iqtisod nizomida mufassal aytilgandek boyliklarni shar’iy ahkomlarga muvofiq adolat bilan taqsimlash bilan amalga oshiradi. Bu esa, faqat haqiqiy Islom davlatida, Payg‘ambarlik minhoji asosidagi ikkinchi roshid Xalifalik davlatida bo‘ladi.
Roya gazetasining 2023 yil 8 fevral chorshanba kungi 429-sonidan
