بِسْمِ اللهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ
Xalq qo‘llab-quvvatlovining Shom tog‘uti bilan yarashish rejasini barbod qilishdagi roli
Ustoz Ahmad Suroniy
Har qanday siyosatchi shuni yaxshi biladiki, siyosiy rejimni mustahkamlash yoki uni titratish, hatto ag‘darib, odamlar istagiga mos yangi rejimga almashtirishda xalq qo‘llab-quvvatlovi (xalq bazasi) juda muhimdir. Bu arab bahori qo‘zg‘olonlarida yaqqol ko‘rindi. Sabr kosasi to‘lishi ortidan zolim rejimlarni ag‘darishni shu xalq talab qildi.
Biroq, malay rejimlar xo‘jayinlari Amerika bilan birga ushbu xalq harakati oldida qo‘l qovushtirib turishmadi. Aksincha, xalq talablarini jilovlash uchun hamda ularning rejimni ag‘darish talablarini kichraytirib, uni faqat rejimning rahbarini ag‘darishga cheklash uchun jon-jahdlari bilan harakat qilishdi. Haqiqatda, rejimlar saqlab qolinib, bir necha hukmdorlar ag‘darildi. G‘arb va uning har bir islomiy yurtlardagi dumlari ilmoniy rejimni saqlab qolishga qattiq harakat qilishdi… Hech narsa o‘zgartirilmadi, butun qo‘zg‘olonlar muvaffaqiyatsizlikka uchratildi.
Shom qo‘zg‘oloniga kelsak, u boshqa qo‘zg‘olonlardan farq qiladi. Shomlik qo‘zg‘olonchilarda yuksak ong darajasi bor va bu G‘arbning qo‘zg‘olonni jilovlash, yo‘lidan adashtirib, osongina yo‘q qilish kabi har qanday sa’y-harakatini to‘sishda muhim rol o‘ynadi. Mana, qo‘zg‘olon umrining o‘n ikkinchi yilida turgan ekanmiz, barcha qo‘zg‘olonchilar dunyo tartibining bo‘g‘ziga taqalgan suyak ekanliklarini hamon isbotlamoqdalar. Amerika qo‘zg‘olonni yo‘q qilish va uni jinoyatchi rejim quchog‘iga qaytarish uchun ishga solgan barcha vosita-qurollarning odamlar nazdida e’tibori qolmadi. AQSH ishga solgan qurollarning eng muhimi siyosiy yetakchilik sifatida qo‘zg‘olonni halokat jarligi yoqasiga olib kelib qo‘ygan yarashtiruvchi va vasiylik qiluvchi turk rejimidir.
Shuningdek, Amerikaning Shom qo‘zg‘oloniga turli uslublar bilan zo‘rlab tiqishtirishga uringan ilmoniy koalitsiya va hukumatlari kabi soxta yetakchiliklari ham sharmanda bo‘ldi. Ayniqsa, koalitsiya Turkiyaning Asad rejimi bilan yarashish harakatlarini qo‘llab-quvvatlash bilan ochiq sharmandalik pozitsiyasini egallagandan so‘ng shunday bo‘ldi. Hatto ish shu darajaga yetdiki, namoyishchilar 2023 yil 13 yanvarda koalitsiya raisi Solim Musallitni E’zoz shahridagi namoyishdan quvib solib, uni rejim bilan aloqa qilishda ayblashdi.
Suriya Islomiy kengashi va uning Turk rejimi bilan aloqa qiluvchi figuralarining ham sharmandasi chiqdi, xususan, kengash a’zolaridan biri qonxo‘r rejimni qo‘llab-quvvatlagan Munira Qubaysiyning vafotiga ta’ziya izhor qilganidan keyin.
Jangchi guruhlardagi turk rejimi bilan aloqa qiluvchi yetakchilarning ham sharmandasi chiqdi. Chunki ular bu rejimning buyruqlarini bajarib, frontlarni muzlatishdi, shuningdek, o‘z xavfsizlik xizmatlari qo‘li bilan odamlarni qamoqqa olish, ularga og‘ir soliq va to‘lovlar solish bilan Suriya shimolining ikkala qismida odamlarning azob-uqubatlarining yanada kuchayishiga hissa qo‘shishdi. Bu bilan ular turk muallimlari o‘rgatganidek, odamlarga tazyiq o‘tkazib, qalblariga umidsizlik urug‘ini ekish orqali nopok niyatli yarashuv rejasini tatbiq qilish yo‘lidan ketishmoqda.
Rossiya, Suriya va Turkiya mudofaa vazirlari va razvedka direktorlarining uch tomonlama uchrashuvlaridan so‘ng xalq qo‘llab-quvvatlovini jilovlash hamda qo‘zg‘olon harakatini adashtirib, uning talablarini kichraytirish uchun bo‘layotgan urinishlarga kelsak, bu urinishlar ham rostgo‘y-xolis Shom qo‘zg‘olonchilari uchun fosh bo‘ldi.
Ummatning ozod etilgan hududlarda yaqindagina uyushtirgan namoyish harakatlari yaxshilikdan darak bermoqda. Darhaqiqat, xalq nopok niyatdagi yarashuv loyihasini his qilib, uni barbod etishga jiddiy harakat qila boshladi. Lekin barbod qilish uchun barcha xolis ongli farzandlarining sa’y-harakati bo‘lishi shart. Toki, qo‘zg‘olonning tortib olingan qarori o‘ziga qaytib, barchamizning qarorimiz til biriktiruvchi va sotqinlar qo‘lida emas, balki o‘z qo‘limizda bo‘lsin.
Biz shuni guvohi bo‘ldikki, xalqning yaqindagi qo‘llab-quvvatlov namoyishlari Amerikani Turkiya-Suriya rejimlari o‘rtasidagi munosabatlarni normallashtirish ishini to‘xtatish to‘g‘risida bayonot berishga majbur qildi. Chunki Amerika o‘zining siyosiy yarashuv yechimi uchun hali vaqt kelmadi, deb hisoblayapti. O‘z navbatida, bu Turkiya tashqi ishlar vazirini suriyalik hamkasbi bilan bo‘lajak uchrashuvi vaqtini kechiktirishga undadi.
Biroq, biz his-tuyg‘u reaksiyalari bilan kifoyalanmasligimiz kerak. Bil’aks, hozirgi xalq namoyishlarini go‘zal suratda tashkillashtirishimiz va bitta ongli rostgo‘y yetakchilik ortidan ularni qo‘zg‘olonning aniq o‘zgarmas maqsadlari atrofida birlashtirmog‘imiz lozim.
Ayni shu narsa namoyishlarning davom etishiga, kengayishiga va turk rejimi malaylarining jilovlash yo‘lidan qutulib olishiga kafildir. Faqat shundagina namoyishlarning yarashuvni barbod etish maqsadlari ro‘yobga chiqadi.
Ana shunda qo‘zg‘olon qaytadan o‘z qarorini va tashabbus tizginini qo‘liga olib, uning farzandlari orasidagi kuch-qudrat ahli ustun-tayanchga aylanadi. Ana shunda xalq to‘g‘rilangan yo‘ldan yangi qadamlarni tashlaydi. Bu – Damashqdagi qonxo‘r rejimni yiqitib, xarobalari uzra Islom boshqaruvini barpo etish yo‘lidir.
Roya gazetasining 2023 yil 1 fevral chorshanba kungi 428-sonidan
