Sadir Japarov amaldorlarni isrofgarchilikka yo‘l qo‘ymaslikka chaqirdi
Xabar: Prezident Sadir Japarov 28-dekabr kuni Vazirlar mahkamasining yil yakunlari bo‘yicha yig‘ilishida ortiqcha sarf-xarajatlarga yo‘l qo‘yayotgan amaldorlarni tanqid ostiga olib, isrofgarchilikka qarshi kurashda xalqqa o‘rnak bo‘lishga chaqirdi.
“Ayrim amaldorlar xalqqa o‘rnak bo‘lish o‘rniga ortiqcha sarf-xarajatlar qilayotganlari bor. Isrofgarchilik bo‘yicha xalqdan talab qilishdan avval shu yerda o‘tirganlar, bizning ma’muriyat, vazirliklar, viloyat, tuman va qishloq hukumatlarida ishlayotganlarning o‘zlari o‘rnak bo‘lishlari kerak. To‘y qilsak 500-1000 kishini chaqirib, dang‘illatib to‘y qilamiz. Keyin bir-birini ko‘rib oddiy xalq cho‘ntagida puli yo‘q bo‘lsa ham nomuslanib to‘y berib, sizlarga ergashadi. Shuning uchun biz ularga o‘rnak bo‘lishimiz kerak. Isrofgarchilikka qarshi ish olib boring, nazoratga oling. So‘zda aytib, amalda bajarmaslik mas’uliyatsizlik”, – dedi Japarov.
Izoh: Amaldorlarni isrofga yo‘l qo‘ymaslikka chaqirayotgan Japarovning o‘zi rasmiy uchrashuvlarda eng arzoni 1000 dollarlik tufli kiyib chiqishi, mamlakat bo‘ylab amalga oshirgan safarlari va dam olishlarida 5-10 ming dollarlik kurtka va sport kiyimlarida paydo bo‘lishi oddiy hol bo‘lib qoldi. Bundan tashqari, futbol bo‘yicha Jahon chempionatining final uchrashuvini bevosita stadiondan tomosha qilish uchun 50-60 ming dollar sarflab Qatarga borishi xalq to‘lagan soliqlar hisobidan to‘ldiriladigan budjet pullarini isrof qilishlik emasmi? Yoki bu mablag‘lar Japarovning shaxsiy mulkidan sarflanmoqdami? Agar shunday bo‘lsa, Japarov bu boylikka qachon va qanday yo‘llar bilan erishgan? So‘zi boshqa, amali boshqalik nafaqat masu’lyatsizlik, balki munofiqlik alomatidir. Agar Japarov o‘z xalqiga joni achishib, xalq farovonligini o‘ylaganida sentyabr oyida qirg‘iz-tojik chegarasida sodir bo‘lgan qurolli to‘qnashuvlarda jabr ko‘rgan va hozirga qadar uy-joysiz sarson-sargardon bo‘lib yurgan botkenliklar haqida qayg‘urgan bo‘lar edi. Uning bir dona kurtkasini puliga bir nechta xo‘jalik vayron bo‘lgan uyini qurib bitkazib, qishli-qirovli kunlarda o‘z uyda o‘tirgan bo‘lar edi. Ammo odatdagidek, Japarov bu safar ham populistik harakatdan nariga o‘tmayapti. Chunki, u va u kabi amaldorlar o‘zlariga berilgan vakolatni omonat va javobgarchilik deb emas, balki boylik orttirish vositasi sifatida ko‘rishadi. “Chillaki chillakini ko‘rib chumak uradi” deyilganidek, Japarovning bu sarf-harajatlarini ko‘rib turgan boshqa amaldorlar ham kimo‘zarga poyga o‘ynashi aniq.
Islom tarixidan ma’lumki, Umar roziyallohu anhu o‘rnidan turganida to‘ni yirtiq, qorni esa ochlikdan “qurul”lardi. Shunda u qorniga qarab: “Ey qornim! Xohla qurulla, xohla qurullama, toki musulmon go‘daklar to‘ymagunicha seni to‘yg‘izmayman!” – der edi. Umar roziyallohu anhu taqvoda o‘zlari o‘rnak bo‘lar va boshqa volilardan ham shuni talab qilar edilar.
Umar ibn Xattob roziyallohu anhu xalifaligi davrida u zotga Ka’bapo‘shni yangilash taklif qilinganda: “Musulmonlarning qorni men uchun Ka’baga ipak to‘shamoqdan muhimdir!”, degan edilar. Chunki, Xulofai roshidinlar va ulardan keyin kelgan xalifalar o‘zlariga berilgan hokimiyat va saltanatni mansab yoki lavozim, shaxsiy boylik orttirish manbasi deb emas, balki javobgarlik-mas’uliyat deb tushinishgan. Qiyomatda buning uchun hisob qilinishlarini, agar mas’uliyatlarini ado eta olishmagan bo‘lishsa, Allohning g‘azabiga duchor bo‘lishlarini aniq anglab yetishgan. Shu sababli ham har bir fuqarosining asosiy ehtiyojlari ta’minlanishiga jiddiy e’tibor qaratishgan.
Ey musulmonlar, sizlar ishlaringizni g‘amxo‘rlik va adolat bilan boshqaradigan, sizlarni bu dunyoda xotirjamlik va farovonlikka olib chiqadigan, oxirat saodatiga yetaklaydigan rahbar ustilaringda bosh bo‘lishini xohlasizmi, u holda Xalifalik davlatini tiklash yo‘lida bor imkoniyatiz bilan harakat qiling. Xalifa xalq ustidan bo‘lgan rahbarlikni mansab yoki amal deb emas, balki javobgarlik va mas’uliyat sifatida qabul qiladi va buning uchun Allohning oldida javob berishi kerakligini biladi.
Payg‘ambarimiz Muhammad sollallohu alayhi va sallam dedilar:
“Barchangiz rahbarsizlar va o‘z qo‘l ostidagilaringizdan so‘ralursizlar. Odamlar ustidan turgan imom rahbardir va u o‘z qo‘l ostidagidan so‘ralur. Er kishi o‘z ahli baytida rahbardir va u o‘z qo‘l ostidagidan so‘ralur. Ayol kishi eri va (erining) O‘g‘li uyida rahbardir va u o‘z qo‘l ostidagidan so‘ralur…”. (Beshovlari rivoyat qilganlar).
Abudrahmon Odilov
