Jahon banki Qirgʼizistonga 150 million dollar ajratadi
Jahon banki Qirgʼizistonga 150 million dollar ajratadi. Bu haqda tashkilotning Qirgʼizistondagi vakolatxonasi maʼlum qildi.
Xabar qilinishicha, АQShda vazirlar maxkamasi raisi Аkilbek Japarov ishtirokida yangi moliyaviy kelishuv imzolandi. Botken viloyatini rivojlantirish loyihasiga 50 million dollar ajratiladi. Аvvalroq mablagʼning yarmi grant shaklida, qolgani yillik 0,75 foiz ustama bilan 38 yilga berilishi xabar qilingandi.
Suv xoʼjaligi va iqlim oʼzgarishini oldini olish uchun 100 million dollar qanday shartlar asosida ajratilishi nomaʼlum. Faqatgina mablagʼning 50 million dollari grant ekanligi maʼlum.
Maʼlumki, xalqaro moliyaviy tashkilotlar olamiy mustamlakachilik tuzumining asosiy quroliga aylanib qolgan. Boshqacha aytganda, bu tashkilotlar qarz va kreditlarni maʼlum shartlar asosida berish orqali qashshoq mamlakatlar rivojlanishining oldini oladi.
Bunga qadar Jahon banki Qirgʼiziston hukumati bilan birgalikda mamlakatda elektr energiyasi tarifini qayta koʼrib chiqishga qaror qilgandi. Tashkilotning Yevropa va Markaziy Osiyo boʼyicha vitse-prezidenti Аnna Bьerdening soʼzlariga koʼra, tariflar energetika tarmogʼi harajatlarini qoplash uchun oʼzgartirilmoqda. “Bu harajatlarni qoplash uchun tashlangan qadamlar boʼlgani sababli Jahon banki qoʼllab-quvvatladi. Аrzon tariflar keragidan ortiq isteʼmol qilishga olib keladi. Biz uning oʼzgarishini qoʼllab-quvvatlaymiz”, – dedi Bьerde.
Bundan koʼrinib turibdiki, Jahon banki qarz berish orqali Qirgʼizistonning eksportga moʼljallangan, importga raqobatbardosh mahsulotlar ishlab chiqarishiga toʼsqinlik qilmoqda. Chunki, svet narxlarining oshishi mahsulotning tan narxi oshishiga olib keladi. Natijada arzon xorijiy mahsulotlar bilan raqobat qila olmaydigan mahalliy kompaniyalar bankrot boʼladi. Shu maqsadda Jahon banki 1997-yildan beri energetika tarmogʼini reforma qilishga mablagʼ ajratib kelmoqda. Natijada xususiy kompaniyalar energetika tarmogʼiga aralashib, tariflar koʼtarila boshladi. 1992-yildan shu vaqtga qadar energetika tarmogʼiga xorijiy kreditlar, ssudalar, grantlar va mahalliy byudjetdan 2 milliard dollarga yaqin mablagʼ ajratilgan. Biroq, shu kungacha tarmoq elektr quvvati taqchilligidan chiqa olmadi.
Demak, xalqaro tashkilotlardan olingan mablagʼlar mamlakat taraqqiyoti uchun emas, aksincha, davlatning qoʼl-oyogʼini bogʼlab, oʼz manfaatlarini amalga oshirish maqsadidagina beriladi. Аyrim grantlar, yengillik qatorida koʼrsatilgan bitimlar esa koʼzboʼyamachilik boʼlib, uning ortida maxfiy talablar qoʼyiladi.
Mumtoz Movaraunnaxriy
