Karantin: iqtisodiy inqiroz, juma namozini taqiqlash
Pandemiya inqirozidan oldin ham Qirg‘iziston iqtisodi zaif holatda edi. Masalan, 2020-yil byudjeti 10 milliard som (143 mln. dollar) kamomad bilan tasdiqlangan. Tashqi qarz 4 milliard dollarga yaqin bo‘lib, joriy yilda tashqi qarzni to‘lash uchun 300 million dollar sarflanadi. Shuningdek, 2020-yil boshlanishi bilan yalpi ichki mahsulot, soliqlar va bojxona to‘lovlari bo‘yicha statistika hukumatning balandparvoz bayonotlariga xilof bo‘ldi.
Xalqaro ekspertlar hisobicha, joriy yil Qirg‘iziston yalpi mahsuloti 4%ga pasayib, 25 yildan beri eng past ko‘rsatkich bo‘lishi kutilmoqda. Hukumat hisobiga ko‘ra, yil oxiriga qadar byudjet taqchilligi 30 milliard som, XVF hisobicha, 40 milliard som (500 mln. dollar) bo‘lishi tahmin qilinmoqda. Bunga qadar beligacha qarzga botgan Qirg‘iziston endilikda bo‘g‘izigacha qarz botqog‘iga botib bormoqda. Chunki, pandemiyaga qarshi kurash bahonasi bilan Qirg‘iziston xalqaro tashkilotlardan 500 mln. dollarcha “yordam” olmoqchi va “yordam”ning katta qismi foizli qarzlardan iborat. Demak, ushbu foizli qarzlar byudjet taqchilligini qoplash uchun ishlatiladi, ishlab chiqarish o‘sishiga hech qanday hissa qo‘shmaydi. Ma’lumki, bu – qashshoq davlatlarni qarz botqog‘iga botirish, ularni doim qaram holatda ushlash va boyliklarini tortib olishdagi neokolonizatorlik siyosati bo‘lib, mustamlakachilar bundan ushbu pandemiya ofatidan ham foydalanishmoqda.
Qirg‘iziston shu mustamlakachi derjavalarning ko‘rsatmalariga amal qilgani sababli shu ahvolga tushib qoldi. Agar Qirg‘iziston hukumati bu sharoitda shariat ko‘rsatmalariga amal qilganida bunday inqirozga duch kelmas edi.
Shariat bo‘yicha, karantin faqat kasallik tarqalgan hududlarda joriy etiladi, shu bilan bir vaqtda iqtisodiy faoliyat davom ettirilishi kerak. Bizda esa karantin kasalikka chalinganlarga ham, sog‘lom odamlarga ham birdek joriy etildi. Aslida sog‘lom odamlar ko‘pchilikni tashkil etib, ularni kundalik hayotdan to‘sib qo‘yilmaslik kerak edi.
Shuningdek, hukumat mamlakatni tashqi qarzga botirish bilan birga, ichkarida shaxsiy hayotda ham odamlarni qarzga botirdi. Kunlik ovqatlarini zo‘rg‘a topib kun kechirgan fuqarolar ayni vaqtda qarz ham topa olmay, sahiy odamlarning ehsonlari hisobiga yashashmoqda. Davlat xalqqa yordam ko‘rsatilayotgandek ko‘rinayotgani bilan asl haqiqat buning aksini ko‘rsatmoqda. Shuning uchun ham xalq orasida “sahiy fuqarolardan yordam keldi, hukumatdan paket keldi” degan xazil paydo bo‘ldi. Aslida shariatda har bir fuqaroning asosiy ehtiyojlarini ta’minlash vojib va bu davlatning zimmasidadir.
Buning aksi o‘laroq, davlat fuqarolarni qarz botqog‘iga botirmoqda. G‘arb standartlarini qabul qilish orqali ularning tuzog‘iga tushishidan tashqari, “g‘ozga taqlid qilib oyog‘i singan qarg‘a” holiga tushdi. G‘arb fuqarolariga ishsizlik uchun kompensatsiya to‘layotgan bo‘lsa, bizning hukumat fuqarolarni kommunal to‘lovlar orqali qarzga botirmoqda. Agar tadbirkorlar uchun soliq imtiyozlari kabi choralar ko‘rilsa, byudjetga tushmay qolgan bu soliqlar byudjetda transfertlar (olingan qarzlar) bilan qoplanadi. Tadbirkorlarga ko‘rsatilayotgan yordamga kelsak, bu faqat tadbirkorlar uchundir va bu xalqaro tashkilotlarning foizli kreditlari hisobiga bo‘lmoqda. Bu qarzlar esa xalq hisobidan olingan. Bularning barchasi kapitalistik iqtisodiyot qoidalariga bo‘ysunishlik sababli sodir bo‘lmoqda.
Hukumat pandemiyaga qarshi kurashda shariat hukmlariga amal qilmagani etmaganidek, koronavirusga qarshi kurashishdan ko‘ra ko‘proq dinimiz qadriyatlariga qarshi kurashga kirishdi. Karantin bahonasi bilan juma namozi, jamoat namozlari taqiqlandi. Bu orqali hukumat juma namoziga kelishda musulmonlarning hayoti va moliga zarar etkazishi mumkin bo‘lgan tahdidni keltirib chiqardi. Bu o‘rinda ham davlat gunohkor bo‘ldi. Endilikda taroveh namozlari, jamoiy iftorlar ham taqiqlandi.
Ushbu xatolar yaqqol ko‘rinib turishiga qaramay, hukumat karantinni yana uzaytirish orqali gunohlarini ham davom ettirmoqda. Shunday ekan, qadrli Qirg‘iziston musulmonlari, davlatni shariatga amal qilishga chaqiraylik va bu munkar ishlardan qaytaraylik!
Ey, Qirg‘iziston musulmonlari!
Aslida, bunday balolarga duchor bo‘lish, iqtisodiy inqirozlarga uchrash, shuningdek, ibodatlarga to‘sqinlik qilinishining asosiy sababi – dunyoda demokratiya niqobini yopingan kapitalizmning tatbiq qilinishida va butun olamga mustamlakachilik tuzumi hukmronlik qilayotganida. Bunday musibatlarni engib o‘tish, iqtisodiyotni halol yo‘l bilan rivojlantirish va ibodatlar to‘liq bajarilishining kafolati – Islom Davlatini qayta tiklashdadir. Agar Islomiy davlat barpo bo‘lsa, epidemiya tarqalgunga qadar davlat uni to‘xtatishga tayyor bo‘ladi va iqtisodni qurbon qilmaydi. Davlat inson salomatligi bilan savdo qilmaydi va iqtisodiyotni himoya qiladi. Epidemiyaga to‘g‘ri yondashish bilan bir qatorda dunyoga undan qutulish dasturini taklif qiladi.
Shu sababli Islom Ummati butun insoniyatni baxtsizlikdan qutqarish uchun Payg‘ambarlik minhoji asosidagi Xalifalik davlatini tiklashga harakat qilishi kerak. Shuning uchun biz sizlarni davlatni tiklash uchun harakat qilayotganlarga yordam berishga chaqiramiz!
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اسْتَجِيبُوا لِلَّهِ وَلِلرَّسُولِ إِذَا دَعَاكُمْ لِمَا يُحْيِيكُمْ وَاعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ يَحُولُ بَيْنَ الْمَرْءِ وَقَلْبِهِ وَأَنَّهُ إِلَيْهِ تُحْشَرُونَ
“Ey mo‘minlar, Alloh va Uning payg‘ambari sizlarni abadiy hayot beradigan narsaga (ya’ni, dinga) da’vat qilar ekan, uni qabul qilinglar va bilinglarki, shubhasiz, Alloh har bir kishi bilan uning qalbi o‘rtasini egallab turur va shubhasiz, Uning huzuriga to‘planursizlar” [8:24]
Allohning izni bilan yaqin kunlarda barpo bo‘ladigan Xalifalik davlati bunday ishlarni xal etishda hech qachon kofirlar yo‘liga ergashmaydi. Rasulullah ﷺ hidoyatlariga ergashadi hamda juma va jamoat namozlarini to‘xtatmaydi. Shar’iy uzri bor kishigina juma va jamoat namozlariga qatnashmaydi. Kasallar ajratilib, sog‘lom odamlar o‘z ishlarini davom ettirishadi. Ular masjidlarga borib namoz o‘qishadi. Allohdan bunday kasalliklardan saqlashini, vabo va baloni ko‘tarishini so‘rab duo qilishadi. Haqiqat mana shudir.
فَمَاذَا بَعْدَ الْحَقِّ إِلَّا الضَّلَالُ
“Haqiqatdan keyin esa, faqatgina yo‘ldan ozish bor, xolos” [10:32]
Hizb ut-Tahrirning Qirg‘izistondagi matbuot bo‘limi
30. 04. 2020
