Sobiq prezidentning “iks” manyovri
3-iyul kuni Bishkekda sobiq prezident Almazbek Atambayev tarafdorlari uyushtirgan miting boʻlib oʻtdi. Miting “Eski elita ketib, yangi yosh liderlar kelsin!” shiori ostida boʻlib oʻtdi. Miting diqqat bilan kuzatilsa, atambayevchilar oʻz manyovrlarini oʻzgartirganlarini sezish mumkin. Jeenbekovchilar boʻlsa avvalgi pozitsiyalarida qolishmoqda.
Bunga qadar Atambayev suyanib kelgan shimol-janub “kuzir kartasi” almashdi. Chunki, uning bu tashabbusini koʻpchilik siyosatchilar ham, oddiy xalq ham qoʻllab-quvvatlamadi. Aslida uning oʻzi ham xalqni butunlay ikkiga boʻlib yuborish haqida oʻylagan emas, faqat bu masaladan savdolashish uchun bir qurol sifatida foydalanmoqchi boʻldi (biroq bu masalada – oʻzi aytganidek – “oʻt bilan oʻynashayotgani”ni hisobga olmadi). Endi esa jeenbekovchilarga qarshilarni oʻz atrofida toʻplash uchun, u oʻzlarini muxolifat deb eʼlon qildi, yaʼni uning navbatdagi “kuzir kartasi” – hukumatdan norozilarning namoyishlari boʻladi.
Jeenbekov esa Rossiyaning bevosita, Xitoyning bilvosita qoʻllovi, shuningdek, janub xalqining mubham ishonchlariga suyanib, siyosiy muxoliflariga qarshi zulmini davom ettirmoqda. “Zulm” deganimizning sababi, bu kurash adolat yoki xalq manfaati uchun emas, balki Rossiya va Xitoy buyruqlarini toʻsiksiz amalga oshirish, shuningdek, oʻz hokimiyatini mustahkamlash uchun olib borilmoqda.
Atambayevning “Eski elita ketib, yoshlar kelsin!” degan shiori uni Amerika siyosatiga toʻliq ogʻganini anglatadi. Chunki, Amerika oʻz siyosatida – biror bir davlatga siyosiy jihatdan kirib bormoqchi boʻlsa – yoshlardan foydalanish tajribasidan unumli foydalanadi. (Aslida, AQSh oʻz kadrlari orqali xalq ichida “eskilar ketib, yoshlar kelishi kerak” degan noaniq fikrni keng yoyishga erishgan). Bunga qadar Atambayevni Batukayev masalasida Putinga murojaat qilishi – undan yordam soʻraganini anglatar edi. Biroq, Putin oʻrtamchilikdan bosh tortdi. Bu bosh tortishning bir nechta sabablari boʻlsada, xal qiluvchi sabab “uran masalasi” boʻldi. Chunki, Putin mart oyida Qirgʻizistonga amalga oshirgan tashrifida uran sohasida koʻplab shartnomalar tuzib ketgan. Buning dastlabki qadami sifatida, Rossiyaning “Oʻrta Osiyo uran kompaniyasi” Kara-Balta togʻ-kon kombinati” va Qizil-Ompol konini qazish ishlariga 30 million dollar investitsiya kiritadigan boʻlgan. Maʼlumki bu xalq tomonidan keskin qarshiliklarga uchradi. Aslida Qizil-Ompolda uran qazib olinishiga qarshi xalq noroziligi avvaldan mavjud boʻlsada, ammo, bu safar xalqni amerikaparastlar koʻtardi (aslida ertaga Amerika kelgudek boʻlsa, u ham uranni qazdira boshlaydi). Bu mitinglarni atambayevchilar qoʻllab-quvvatladi (Damir Musakeyevning qamalishi ham bevosita shunga aloqador). Hokimiyatni uran qazilishiga qarshiliqni qoʻllashi – xalqni chalgʻitib vaqtni choʻzishdan boshqa narsa emas. Sababi, u Rossiya oldidagi majburiyatlarini bajarishi kerak. Shu tufayli, Putin avval Atambayevga Tekebayevni prezidentlik saylovida qatnashtirmaslikni buyurigan boʻlsa, endi Jeenbekovga ham Atambayevni parlament saylovlariga aralashtirmaslik boʻyicha buyruq bermoqda. Jeenbekov esa buni ichki siyosatga bogʻlab amalga oshirib berishi kerak boʻladi.
Ey musulmonlar! Xalq ichida “ikki hoʻkiz suzishsa orada chumoli eziladi” degan gap bor. Bu yerdagi ikki quvvat – Amerika va Rossiya. “Uchinchi kuchlar” ham mana shulardir! Siyosatchilarimiz esa ularning qurollari boʻlishmoqda. Xalqni boʻlib, uchinchi kuchlarning oʻrtamizga “olov yoqishiga” sharoit yaratishmoqda. Ularning bari oʻt bilan oʻynashmoqda. Biroq, biz ularga “oʻtin” boʻlmasligimiz kerak. Ularning qurboniga aylanmaslik uchun biz musulmonlar bu shaytoniy oʻyinlar fitnasini islomiy ong bilan tushinib yetib, ularga qarshi shariat asosida harakat qilmogʻimiz darkor. Buning uchun Islomimizni oʻrganaylik!
Abdulhakiym Qoraxoniy
