Rossiyaning iqtisodiy oʻsishi uydirma ekani maʼlum boʻldi
Rosstat Rossiyada sanoatning oʻsish surʼatlari deyarli ikki yillik rekord darajaga yetgani haqida xabar berdi – uning maʼlumotlariga koʻra, sanoat korxonalari ishlab chiqarishi 2019 yil yanvar oyidagi 1 foizdan fevral oyidagi 4,1 foizgacha tezlashgan. Rosstat hisob-kitoblari iqtisodchilarni hayratga soldi, sababi oʻtgan uch oy ichida iqtisodiyotda sanoat ishlab chiqarish surʼatining pasayishi kuzatilgandi, deb yozmoqda “Kommersantʼ” gazetasi.
Nashrning aniqlik kiritishicha, Rosstat maʼlumotlari ham iqtisodchilar kutilmalari, ham statistik idoraning oʻz soʻrovlariga mos kelmaydi. Tahlilchilar taʼkidlashicha, agar mavsumiy va taqvimiy taʼsirlar hisobga olinsa, unda yil boshidan buyon sanoat ishlab chiqarishida oʻsish surʼati umuman kuzatilmagan.
Oliy iqtisodiyot maktabi (OIM) “xom” statistika asosida oʻz hisob-kitoblarini amalga oshirib, mavsumiy omillarni hisobga oldi va 2019 yil fevral oyida Rossiya iqtisodiyotida sanoat ishlab chiqarishi boʻyicha oʻsish surʼatlari boʻlmaganini aniqladi. OIMdan aniqlik kiritilishicha, 2019 yil fevralida 2018 yil fevralь oyiga nisbatan bir ish kuniga koʻp boʻlgan – shuning uchun ishlab chiqarishning oʻsishi goʻyoki kuzatilgan. Shu bilan birga, OIMdan qayd etishlaricha, agar hisob-kitoblarda mavsumiy taʼsir va taqvim inobatga oladigan boʻlsa, unda sanoat ishlab chiqarishi ikki oyda oʻsgani emas, balki jiddiy ravishda pasaygani maʼlum boʻladi.
Rosstat notoʻgʻri hisob-kitoblar uchun bir necha bor tanqid qilingan. Xususan, 2018 yil yakunlariga koʻra, idora Rossiyada qurilish sanoati oʻsishi 5,3 foiz boʻlgani haqida maʼlum qilgan, biroq noyabr oyi boshida yillik oʻsish surʼati atigi 0,5 foizga baholangan. Ushbu yuqori koʻrsatkichlar keyinchalik Iqtisodiy rivojlanish vazirligiga yil yakunlari boʻyicha YaIM oʻsishini, taxmin qilinganidek, 1,8 foiz emas, balki 2 foizga baholash imkonini berdi. Tahlilchilar bu raqamlarni tanqid qilib, ularni oʻylab topilgan, deb atashdi. Rosstat metodologiyasini mamlakat bosh vaziri birinchi oʻrinbosari, moliya vaziri Anton Siluanov ham tanqid ostiga olib, agentlik hisob-kitoblari sifati “dahshatli”, usul esa “shaffof emasligi”ni taʼkidlagan.
