Qozogʻiston va Oʻzbekiston BMTning Qrim boʻyicha rezolyutsiyasiga qarshi ovoz berdi, Qirgʻiziston va Tojikiiston betaraf qoldi
BMT Bosh Assambleyasi Qrimda inson huquqlari atrofida yuzaga kelgan vaziyatni qoralovchi hamda Rossiyani yarimorolga xalqaro kuzatuvchilarni kiritilishiga yoʻl berishga chaqiruvchi rezolyutsiyani qabul qildi. Ushbu hujjatni yoqlab 73 ta mamlakat ovoz berdi. 23 ta mamlakat, shu jumladan, Oʻzbekiston, Qozogʻiston, Xitoy va Eron rezolyutsiyaga qarshi ovoz berdilar va 76 ta mamlakat betaraf qoldi – ularning qatorida Qirgʻiziston va Tojikiston ham bor.
Rezolyutsiya, shuningdek Rossiya sudi tomonidan 2016 yil 26 aprelida “Qrim tatar xalqi majlisi” tashkilotini ekstremistik deya tan olish boʻyicha qabul qilingan qarorini zudlik bilan bekor qilishni talab qiladi.
Eslatib oʻtamiz, Qrim 2014 yil martida boʻlib oʻtgan referendum yakuni boʻycha Rossiya tarkibiga kiritilgan. BMT Bosh Assambleyasi oʻshandayoq Qrimdagi referendumni noqonuniy deya tan oluvchi rezolyutsiyani qabul qilib, barcha davlatlar va xalqaro tashkilotlarni yarim orolni Rossiyaga qaramligini tan olmaslikka chaqirgan.
Manba: “Fargʻona” xalqaro axborot agentligi
Turkiston:
Hizb ut-Tahrir xalqaro qonunlar boʻlishi mumkin ekanligini inkor qiladi. Faqat xalqaro kelishilgan qoida (xalqaro huquq normalari) va xalqaro urflar boʻlishi mumkin deydi, bir qator tabanniy qilgan kitoblarida.( siyosiy tushunchalar, siyosiy qarashlar, siyosiy fikrlar, siyosat va xalqaro siyosat)
Yuqorida, BMT Rossiyaga qarshi rezolyutsiya (qaror, yechim) qabul qildi. Lekin bu qarorni BMTga aʼzo boʻlgan 193ta dunyo davlatlari toʻplanib, bu yechimni ijro qilishiga Rossiyani majburlay olishmaydi. Bu qarorga rioya qilishi uchun Rossiyaga faqatgina AQSh oʻziga tobeʼ bir qancha davlatlar bilan bosim bera oladi. Demak, xalqaro tashkilotlar, shu jumladan BMTning oʻzi ham unga aʼzo boʻlgan mamlakatlar orasidagi yetakchi va qudratli boʻlgan davlat quvvatiga tayanishga majburdir. Bu esa oʻz navbatida uni oʻsha davlatga tobeʼ qilib, faqat oʻsha davlatning umumiy strotegik manfaatlariga xizmat qilishga majbur qilib qoʻyadi.
Shuning uchun Hizb ut-Tahrir kitoblarida “Xalqaro qonunlar kichik va zaif davlatlar tomonidan buzilsa, yuqoridagi kabi rezolyutsiyalar qabul qilish orqali, yetakchi davlatlar ularni shu qonunlarga majbur boʻysundirishadi. Lekin, yetakchi va boshqa yirik davlatlar tomonidan xalqaro qonunlar buzilsa, ularga hukmni kim ijro etadi? Degan maʼnoda savolni oʻrtaga qoʻyadi.
Yuqoridagi BMTning Rossiyaga qarshi rezolyutsiyasi Rossiyaning xalqaro siyosatdagi obroʻyi tubanlashib borayotganidan dalolat beradi. Endi AQSh Rossiyani ushbu rezolyutsiya qaroriga qanchalik boʻyin sundira olishi bilan, uni hozirgi xalqaro siyosatdagi haqiqiy oʻrnini koʻrsatib beradi.
BMT assambleyasida Rossiyani qoʻllab ovoz bergan Qozogʻiston va Oʻzbekiston masalasiga kelsak, ularning bergan ovozlari tashkilot yechimiga taʼsir koʻrsatmaydi. Lekin ularning Rossiya tomonda turishlari Rossiyada bir qator manfaatlari bor ekanidan va undan xavfsiraydigan bir qator andishalari ham bor ekanidan dalolat beradi. Oʻzbekiston va Rossiya oʻrtasida iqtisodiy aloqalar bor. Bundan tashqari ulkan migrantlar masalasi, gaz, neftь va hokazo boshqa masalalar ham mavjud. Yana Karimovdan keyingi kutilayotgan saylovda rejimni saqlab qolish uchun Oʻzbek elitasiga Rossiyaning ijobiy muomilasi oʻta muhim.
Qozogʻiston esa, rus saqofiy mustamlakasi ostidan chiqa olmayotgan mamlakat. U Ukrainadan keyin bir oz xavotir ostida yashayapti. Bundan tashqari, Nazarboyevning rejimi ham oxirgi vaqtlarda bir oz qalqiy boshladi. Bu fitnakashlik strotegiyasida ruslarning taʼsir quvvati oʻta sezilarli. Shuning uchun Qozogʻiston ham Rossiyaning tarafini olishga majbur boʻldi.
