AQSh davlat kotibi Jon Kerri Londonda Saudiya Arabistoni tashqi ishlar vaziri Adil al-Jubayr bilan o’tkazgan muzokaralar ortidan Saudiya va Eron o’rtasidagi yuzaga kelgan keskinlik haqida to’xtaldi. Kerrining ta’kidlashicha, Amerika Qo’shma Shtatlari mintaqada do’stlarini yolg’iz tashlab qo’ymaydi. Biroq AQSh bu ikki davlat o’rtasida diplomatiya ko’proq ishga solinishini ko’rish istagidadir.
“AQSh mintaqadagi ittifoqdoshlarining va do’stlarining yonida turadi, ularni aslo yolg’iz tashlab qo’ymaydi. Lekin biz diplomatik ishlarni ham ko’rishni istaymiz. Ortiqcha ziddiyatga bormay turib, ba’zi masalalarni hal qilish yo’lini ko’rish istagidamiz. Mintaqada eng ko’p ehtiyoj tug’ilayotgan narsa ko’proq bahs munozara olib borishdir. Aminmanki, Saudiya Arabistoni ham shu fikrda”, dedi Kerri.
AQShning Saudiya Arabistoni bilan hamkorlikda olib borayotgan do’stona harakatlari Yaqin Sharqda muhim ahamiyatga ega ekanligiga ishora qilgan Kerri Oq uy bu mintaqada ortiqcha notinchlikka toqat qila olmasligini bildirdi.
“Juda ko’p munozaralar bor. Biz hech bir davlat boshqa bir davlatning ishiga aralashmaydigan barqaror, xavfsiz va farovon bir mintaqani ko’rishni istaymiz” dedi AQSh davlat kotibi.
Saudiya Arabistoni tashqi ishlar vaziri Adil al-Jubayr ham mintaqadagi muammolarni hal qilishda AQSh bilan kelishgan holda harakat olib borishni o’zlari uchun eng samarali yo’l deb bilishini ta’kidladi.
Al- Jubayr bir jurnalistning “Suriyani qo’llab-quvvatlash guruhida Eron bilan hamkorlikni jonlantirish uchun tayyormisiz”, degan savoliga shunday javob berdi: “Biz Suriyani qo’llab-quvvatlash guruhi uchrashuvlarini hech qachon tark etmadik. Eron bilan munosabatlarimiz Suriyani qo’llab-quvvatlash guruhi jihatidan boshqalar bilan bo’lgan munosabatlarimizdan farq qiladi. Bizning maqsadimiz Venada boshlangan muzokaralar jarayonidan foydalanib, Jeneva-1 muzokaralari, Vena muzokaralari va eng so’nggi Birlashgan Millatlar Tashkiloti Xavfsizlik Kengashi qarorlari asosida tinch echimga erirshishdir”.
Turkiston:
AQSh Eronga qo’yilgan deyarli barcha iqtisodiy sanktsiyalarni bekor qildi. AQSh Eron bilan, Yevropa, Icroil, Saudiya va yana bir qator Arab ligasidagi mamlakatlarni doimiy xavotirda ushlab keladi.
AQSh Erondan iqtisodiy sanktsiyalarni olib tashlash bilan Rossiyaga iqtisodiy zarba berishni ham maqsad qildi. U Eronning nefti Yevropaga keng ko’lamda kirib borishini biladi. Bu bilan Rossiyaning bozorlari qisqarib borish bilan bir qatorda, neftning bahosi ham yanada orzonlab boradi. Bu esa, Rossiyaning halokatga uchrash muddatini yanada yaqinlashtiradi.
Saudiya esa, kufrning musulmonlarga qarshi uyushtirib kelayotgan nayranglaridagi asosiy o’yinchi figuralaridan biri bo’lib borayapti. Eronni quvvatlanib borishi, Saudlarni tashvishlantirmay qo’ymaydi. Natijada Saud qirolligi AQShning qo’l ostidagi sodiq ko’ppagiga aylanib boraveradi. AQSh Eronni bir oz kuchaytirib qo’yish bilan Shi’a olamini Suniylarga mos keladigan quvvatga aylantirib, kuchlar muvozanatini paydo qilmoqchi bo’ladi. AQShning bu loihasi hatto Turkiyani ham bir oz sergaklashtiradi.
AQSh musulmonlarni bir birlariga qarshi yo’naltirish loihalarini o’ta mohirlik bilan tayorlaydigan bo’lib ketdi. Natijada musulmon mamlakatlari bir birlaridan qo’rqishib, har biri AQShning quchog’iga o’zlarini ota boshlashadi. AQSh esa, ularni har birini boshini silab, zimdan fitnakashlik ishlarini davom ettirib, ularni bir biri bilan hech qachon birlashtirmaydi.
