Tolibon harakatiga qarashli Qatarda joylashgan siyosiy idoraning rahbari Qahriddin Muhammad boshchiligida tuzilgan hay’at 2014 yil dekabr oyi oxirida Xitoyga tashrif buyurganligi xabar qilinmoqda. Xabarda aytilishicha, Xitoy hukumati Tolibon harakatining delegatsiyasini qabul qilgan va taraflar o’rtasida uchrashuv bo’lib o’tgan. Bu xabar Tolibon tarafidan ham tasdiqlandi.
Tolibonga ko’ra, Pekinga tashrif buyurgan hay’at Afg’oniston Islomiy Amirligining mavqeyi va ahamiyatini Xitoy hukumatiga etkazgan. Ammo Pekinda o’tgan taraflar o’rtasidagi uchrashuv tafsilotlari matbuotda atroflicha yoritilmadi.
2014 yil noyabr oyida Xitoy hukumati Tolibon harakati bilan uchrashuv o’tkazish niyati borligini va Afg’onistonga 100 million dollarlik sarmoya yotqizishga tayyor ekanligini bildirgan edi. Afg’onistonning yangi saylangan prezidenti Ashraf G’ani ham Xitoyga safar qilib, prezident Si TSzinpin bilan uchrashuvlar o’tkazgan edi.
Xitoy iqtisodiy va harbiy jihatdan etarli kuchga ega bo’lishiga qaramay, yaqin qo’shnisi Afg’onistondagi beqaror vaziyatdan xavotirda ekanligini yashirmaydi. Uning asosiy xavotiri Afg’onistonda etishtiriladigan narkotik savdosi va Tolibon saflarida jang qilayotgan uyg’ur mujohidlaridan ekanligi aytiladi.
Xitoyning Afg’oniston hukumati va Tolibon xarakati o’rtasida qanday vositachilik qilishi noma’lumligicha qolmoqda. Mutaxassis Ahmad Rashid BBS uchun tayyorlagan maqolasida shu kunga qadar Xitoy biror bir xorijiy davlatlar o’rtasida vositachilik qilmaganligini ta’kidlaydi. Kuzatuvchilarning bildirishicha, Afg’onistonda bu ishga kirishgan Yaponiya, Shvetsariya, Turkiya va Qatar davlatlari muvaffaqiyatsizlikka uchragan.
Turkiston:
Xitoy, Uyg’uristonni bosib olgan bosqinchi. U shu kunlarda ham Musulmonlarni qatag’on qilishda davom etib kelayapti. Xitoy butun dunyo Mujohidlari bilan tinchlik bitimini tuzib chiqqan taqdirida ham, shar’an bosqinchi hukmida qolaveradi. Islom diyorlarini bosib olgan har qanday kufr quvvatlari, Ollohning hukmi bilan quvib chiqarilishi vojib bo’lgan bosqinchilar deb e’tibor qilinadi. Bu kabi shar’iy hukumlar esa hech qanday islomiy harakat yoki davlatlar tomonidan o’zgartirilmaydi. Faqat vaqt masalasida vaqtinchalik uzrli holatlar bo’lishi mumkin. Bu bizlarning zaifligimiz, ustimizda shikoyat qila oladigan Xalifalik davlatimizning yo’qligi sababli, bir oz sabr qilishimizga majbur qiladi.
Xitoyning xavotiri o’rinli. U shar’an bosqinchi hukmida. Bundan tashqari u zulmni o’ta kuchaytirib yubordi. Bu dunyo Musulmonlarini o’ziga jalb etmay qo’ymaydi. Uyg’uristonda ilgari ham bir necha islomiy va milliy asoslarda ozodlik harakatlar faoliyat olib borgan. Lekin u vaqtlarda Uyg’urlar ustida Xitoyning zulmi hozirgi darajada emasligi va islomiy tuyg’ularning ta’sir quvvati etarli darajada emasligi tufayli ularning harakatlari deyarli muvoffaqqiyat qozongan emas edi. Bundan tashqari faoliyat olib borgan harakatlarning o’zlari ham, nosog’lom fikrat asosiga qurilib, harakat tariqatlari ham noshar’iy edi.
Xitoy Islomni oyog’ osti qilib turgan holida musulmonlar bilan kelishmoqchi. To’g’rirog’i ularni sotib olmoqchi. U bir toifa zaif musulmondarni hatto hijob kiyishdan ta’qiqlab turib, ikkinchi toifa quvvat egalarini 100 million dollor bilan taqdirlamoqchi. U musulmonlarni xuddi o’zlari singari, dunyo matolari uchun bir birlarini xorlaydigan yoki xorlashlariga tek tashlab beradigan, undan ham yomoni ularga sherik bo’lib tinchlik bitimlarini tuzadigan xoinlar deb o’yladimi!?.
Aslida mudofoo jihodi, ustilarimizdagi johil va xoin musulmon hokimlarimizdan ko’ra, Xitoy singari kufr bosqinchilari tomon qaratilishi vojib edi! Falastin erlarini bosib olgan yahudlar uyushmasiga qaratilishi vojib edi! Chunki bizlarni chalg’itayotgan narsa shuki. Kufr bizlar uchun ochib berayotgan darchalardan o’tib borayapmiz. U esa bizlarga o’ziga manfaatli o’ljalarni qoldirib, Isroil singari o’zi uchun hozirda qadrli bo’lib turganlarini qandaydir mafhum yo’llar bilan himoya qilib keladi. Biz boriga shukr qabilida ish ko’rib, zolim bo’lsa bo’ldi degan asnoda ularning qoldirgan nishonlariga qarshi natijasiz urushlar uyushtirib kelamiz.
Masalan oxirgi vaqtlarda O’rta Oiyoni islomiy jihodiy harakatlardan vahimaga solib, o’z manfaatlariga muvofiq yo’naltirib, bir necha shartnomalarni imzolashtirishdi. Bir necha uyushmalarga a’zo qilishdi. Bir necha yurtlarda NATOning ofislari ochila boshladi. Isroil bilan Xitoy esa, shu kunlarda, mujohidlar chegaralari yoniga yaqinlashib kelayotganini bilib turib, Musulmonlarni qatli omm qila boshlashdi. Aqso masjidini berkitib olishib, uning ichidagi Musulmonlar bilan birga bambardimon qilishdi.
Ular nega buncha xotirjam? Qanday qilib bu xotirjamlikni buzish mumkin? Albatta biz Musulmonlar har bir harakatlarimizni shar’iy hukmga muvofiqlashtirish bilangina ularni biz bilan emas, Islom bilan hisoblashishga va faqat u bilan shartnomalar tuzishga unday olamiz. Shunda u Musulmonlar bilan munosabatlarini shar’iy hukmlarga muvofiqlashtirishga o’tadi. Biz hatto jihod e’lon qilayotganimizda ham shari’y hukmni avval o’zimiz to’g’ri yo’naltirishimiz vojib. U har qancha murakkab bo’lmasin, kufrning himoyasi ostida bo’lmasin, Xitoy yoki AQSh singari pora taklif qilishmasin biz avval o’z nafslarimizni jilovlab, shar’iy hukmdagi jihod vojib bo’lgan holatlarni o’z o’rnida bayon qilishimiz vojib. Mayli bu o’ta qiyin bo’lsi. Shunda O’rta Osiyo singari yurtlar, musulmonlarning bosqinlaridan xavotirga tushmaydilar. Ular shar’y hukmni buzishdan xavotirga tusha boshlashadi. Chunki ular, Musulmonlar o’z norozilik harakatlarini faqat shar’iy hukm bilangina olib borishlaridan xotirjam bo’lishadi. Ular shundan keyin kufrning qalbaki yoki rostdan olib borayotgan vahimalaridan qo’rqib bizlarning mol mulklarimizni arzon bahoga sotib yuborishmaydi. Bizlarning birodarlarimiz, opa singillarimizga qarshi zulm qilishdan qo’rqa boshlashadi.
