Shuning uchun musulmonlar Islom vakili bo’lishlari va jamiyatga Islom eng afzal turmush tarzi ekanini ko’rsatib berishlari lozim
Bir necha hafta oldin barcha axborot vositalarida eng ko’p musulmonlar istiqomat qiluvchi Birmingemdagi maktablarida surishtiruv ishlari o’tkazilgani to’g’risida xabarlar tarqaldi.
2012 yil hukumat maktablariga Birlashgan Qirollik maktablarini nazorat qilish komissiyasi «Ofsted» tomonidan «mumtoz» o’quv plani berilgan edi.
Shunga qaramay, elektron maktub nashrida Birmingemdagi hukumat maktablari ustidan hukmronlik qilish uchun islomiy til biriktiruv mavjud, degan ayblovlar (buning tuhmat bo’lishi mumkinligi ehtimoldan xoli emas) tarqatildi.
Bir vaqtning o’zida, axborot vositalari islomiy maktablarda bolalarga ekstremistik fikrlar o’qitilmoqda, degan afsonalarni ham tarqatdi. Bunday ayblovlarga uchragan muallimlarning, jumladan, musulmon bo’lmagan muallimlarning ham bunday afsonalarni mutlaqo qoralab chiqishlari inobatga olinmadi.
Siyosatchilar, jurnalistlar va sharhlovchilarning ekstremizm, terrorizm, Islom, musulmonlar kabi atamalarni bir-biriga butunlay aralashtirib ishlatishlari shu darajaga etdiki, oddiy insonlarning
– bu maktablar atrofdagilarga hujum qiladigan o’quvchi bolalar etishtirib chiqaradigan harbiy tashkilotga aylanibdi, degan gumonga borishlari aybli hol bo’lmay qoldi.
Darhaqiqat, barcha siyosiy partiyalarni gavdalantiruvchi Britaniya siyosiy muassasalari Islom va musulmonlarga nisbatan o’z nafratlarini yana bir bor izhor qilishdi.
Ammo haqiqat quyidagicha:
Bugungacha tarqatilgan mazkur xabarlar mish-mishlardan o’zga narsa emas. Shunga qaramay, bir necha siyosiy tashkilot a’zolari o’z xulosalarini chiqarishga shoshildi.
Aftidan, ayni maktablardagi musulmon ota-onalar va maktab direktorlari uyushtirgan ochiq qonuniy tadbirlarga barmoq bilan sanarli miqdordagi musulmonlar (aslida niyati buzuq musulmon bo’lmagan kimsalar) muammo, deb qarayotgan ko’rinadi. Misol uchun, musulmonlar ko’proq yo ozroq istiqomat qiluvchi shaharlarda ayni haqiqatlar maktab hayotining ba’zi qirralarida o’z aksini topgan, masalan, vaqti-vaqti bilan ertalabki jamoiy mav’izalar qilish, mehmondorchiliklar uyushtirish, namozxonalar va kiyim-kechakka oid qulayliklar yaratish, jismoniy tarbiya darslarida kiyim almashtirish xonalari tashkillashtirish kabi tadbirlar. Odamlarga biror diniy majburlash yoki davlatning ta’lim programmasiga qat’iy ravishda qarshi chiqish hollari bo’lganiga hech qanday dalil yo’q. Aksincha, aytishlaricha, ayrim mulozimlar avvalda o’zlariga qarshi sodir etilgan adolatsizliklar uchun o’ch olishda shunga o’xshash tadbirlardan foydalanishgan.
Shunga qaramasdan, ko’plab tadqiqotchi musulmonlar tomonidan Birlashgan Qirollikdagi eng ashaddiy Islom dushmanlaridan biri deb hisoblangan ta’lim vaziri Maykl Gouv maktablarga faqat «Ofsted» komissiyasinigina yuborgani yo’q, balki politsiyaning terrorizmga qarshi kurash bo’limining sobiq boshlig’i Piter Klarkni ham jo’natdi. Holbuki, ta’lim sohasida uning umuman tajribasi yo’q.
Haqiqatdan ham bu «Ofsted» o’tgan yaqin haftalar ichidayoq xijolatli tarzda o’z ishonchliligini yo’qotdi. U Britaniyada yashovchi musulmonlarda ham unga nisbatan ishonchsizlik paydo bo’ldi. Bugun musulmonlar diasporasi «Britaniyada bizning maktablarimiz kabi ixtisoslashgan yahudiy va nasroniylarning diniy maktablariga nima uchun hukumat bizga qilayotgan muomalasini qilmaydi?», deya savol berishga haqli.
Asl vazifasi xayriya ishlari bilan shug’ullanishdan iborat bo’lgan «Ofsted» xuddi musulmonlarga qarshi kurashuvchi intellektual politsiya kabi qadam tashlamoqda va u qo’ygan takliflar qadimgi majburiy ta’limga qaytishning bir turidir.
Ota-onalar tomonidan «Ofsted» komissiyasi a’zolari ustidan shikoyatlar tushgan. Shikoyatlarda «Ofsted»dagilar xuddi inkvizitsiya sudlariga o’xshash tergov o’tkazib, boshlang’ich maktab o’quvchilari o’rtasida ota bilan uning qizi o’rtasidagi aloqalar va jinsiy faoliyat kabi ijtimoiy masalalar to’g’risida gaplashishgani hamda ba’zi hollarda bolalar bilan yakka suhbat olib borishgani aytiladi. Maktablar tomonidan ham – bu komissiyadagilar maktablarga oldindan hukm chiqarilgan tayyor aqllar bilan keladi, degan mazmundagi shikoyatlar bor.
Ko’rinib turibdiki, «Ofsted» maktablar jadvalini belgilashni hamda ulardan ko’zlangan maqsadlarni o’zgartirib yubordi. Masalan, ilgari ayrim maktablar baxt-saodat, farovonlik, turmush tarzi va hurmat kabi ta’lim sohasida qoniqarli, hatto a’lo deya baholangan edi. Bugun esa – u erdagi o’quvchilar turli jamiyatlar va turfa xil madaniyatlar borasida to’g’ri hayot kechirishga tayyor emas yoki jins va aloqalar ta’limi faol emas, qabilida gaplar ko’payib ketgan!
Xo’sh, musulmonlar bularga nisbatan nima qilmoqlari kerak!
Ey Islomdagi aka-uka va opa-singillar!
Ushbu voqea qurboni bo’lgan har qanday o’quvchilar, ota-onalar, muallimlar va maktab direktorlari bizning qo’llab-quvvatlovimizga haqli. Xususan, agar ular o’zlariga qarshi sodir etilgan noto’g’ri hukmlardan shikoyat qilmoqchi bo’lsalar, bunga haqli. Biz ularga so’zlarimiz bilan madad bo’lsak, ovozlarimizni baland qilib, «Ofsted» komissiyasini, hukumatni va siyosiy muassasalarni qonuniy tanqid ostiga olsak, yaxshi bo’ladi.
Ammo hammamiz uchun bundan ham kattaroq saboq bo’ladigan boshqa narsalar ham bor:
1 – Barchamiz bugun musulmonlar qadriyatlarini o’zgartirishga qaratilgan kurash ketayotganini anglamog’imiz darkor.
Birlashgan Qirollik hukumati o’zidan oldingilardan farqsiz o’laroq, terrorizmga qarshi kurash siyosatini G’arbda yashovchi musulmonlarning islomiy qadriyatlarini o’chirishga qaratilgan siyosat bilan bog’lashga zo’r berib urinmoqda. Ular bizning yigit-qizlar o’rtasidagi munosabatlar, jinsiy hayot, hatto kiyinish madaniyati kabi islomiy qadriyatlarni ekstremistik qadriyat, deb hisoblashmoqda. Ular bu masalalarni Islom dunyosidagi musulmonlar da’vat qilayotgan siyosat, qonun va tuzum bilan bog’liq islomiy shariatning muhim qirralari bilan qasddan bog’lab, so’ng buni ekstremizm deb atashmoqda. Keyin esa musulmonlardan ayni «ekstremistik» fikrlarni qoralashni, liberal ilmoniy qadriyatlarni qabul qilishni kutishmoqda.
2 – Biz boshqa «ekstremist» deya nomlangan musulmonlardan shu nuqtai nazarda farq qilsak ham, ammo xuddi o’shalar kabi, kutilmaganda mana shunday tuzoqqa ilinib qolmasligimiz kerak.
Buning boisi shundaki, hujumga uchrayotgan nuqtai nazarlar shaxs bilan bog’liq nuqtai nazarlar emas (holbuki, ular ko’pincha o’zgartirilgan yoki noto’g’ri tatbiq qilingan nuqtai nazardir), balki butun Islom va shariatdir. Shuning uchun bugungi axborot vositalarida ayrim sharhlovchilar va siyosatchilar tomonidan mazkur maktablarni jihod, jazo choralari… kabi masalalarga bog’lash kampaniyasini olib borishmoqda. Ammo bu masalalarning ta’lim masalasiga aloqasi yo’q. Shunga qaramay, musulmonlardan ayni shu ahkomlar va islomiy aqida masalalarini mabda jihatidan qoralashni talab qilishmoqda.
3 – Biz bunday siyosat yanada dushmanona siyosatga aylanganini, bunga Islomning qudratliligi va liberal ilmoniylikning esa zaifligi sabab bo’lganini anglab etmog’imiz darkor.
Britaniyada yashovchi musulmonlar, shu jumladan, Britaniya jamiyatida Islomni qabul qilgan boshqa musulmonlar ham liberal ilmoniy qadriyatlarni qabul qilish foydali, degan narsaga fikriy jihatdan qanoatlanmadilar. Chunki ular Britaniyadagi ko’plab odamlarning baxtsiz bo’lishlariga sabab bo’lgan muammolarni guvohi bo’lgan. Endi ular demokratik tuzum nafaqat soxta, balki Pokiston va Bangladesh kabi davlatlarni ham fasodga to’ldiruvchi tuzum ekaniga ham albatta guvoh bo’lishadi!
G’arb qadriyatlari yaqindan tatbiq etilganiga qaramay, birgina shu qadriyatlarning o’zi insonlarni qanoatlantirolmasligi o’z isbotini topdi. Shuning uchun Britaniya davlati bu qadriyatlarni musulmonlarga kuch bilan qabul qildirishga qaror qildi.
Biroq Qur’oni Karimda insonlarni imon keltirishga majburlash ochiqdan-ochiq man etilgan. Aftidan, Birlashgan Qirollik davlati xavfsizlik xodimlari o’z vazifalarini fikriy jihatdan qoniqtirolmagan ilmoniy liberal qadriyatlarni musulmonlarga zo’ravonlik bilan ishontirishdan iborat, deb o’ylashayotgan ko’rinadi.
Birmingemdagi musulmon o’quvchi bolalar o’zlarini mahalliy diasporaning baxtli o’quvchilari, deb his qilardilar. Ammo hech qancha vaqt o’tmay, «Ofsted» komissiyasi kelib, ularga po’pisa qilgandan so’ng, bolalar bu diaspora to’g’risida salbiy tuyg’uga kelib qolishdi va bu ajablanarli hol emas.
4 – Liberal ilmoniy qadriyatlar britaniyalik o’quvchi bolalarni barcha dinlardan qaytarishga urinmoqda.
Ota-onalar, muallimlar va maktab direktorlari maktablarga islomiy ruhni ko’proq olib kirishga qiziqmoqdalar, buning sababi oddiy, u ham bo’lsa, liberalizmning o’zidagi kamchilikdir. Ilmoniy qadriyatlar britaniyalik bolalarni quturgan vahshiy qilib qo’ydi. Yaqin kunlardagi tasavvur qilish mushkul bo’lgan hisobotlarga ko’ra, o’g’il bolalar maktab ichida o’g’il bolalarga jinsiy tajovuz qilgan. O’tgan uch yil mobaynida esa ming nafar o’quvchi o’q otar qurollar saqlash aybi bilan qo’lga olingan bo’lib, ulardan 80 nafari boshlang’ich sinf bolalari bo’lgan. Voyaga etmagan qizlarning homilador bo’lish ko’rsatkichining ulkanligi, ASBOs iborasi bilan aytganda (ijtimoiy turmushga va tuzumga qarshi) ajrashgan oilalardan qolgan vahshiylashgan bolalar hamda spirtli ichimliklar va bangivor moddalarga asoslangan reaktsion ma’rifat muammoni yanada chigallashtirdi. Hatto o’z o’qituvchisiga joni chiqquncha pichoq urgan bolalar haqida ham hisobotlar mavjud. Bulardan – Britaniya hukumati sog’likni saqlash va ta’lim sohasini qanday o’nglay oladi, degan savol tug’ilmay qolmaydi. Demak, musulmonlar o’z bolalarini himoya qilish uchun boshqa yo’llarni qidirib, Islomning sinab ko’rilgan, tajribali va mustahkam, buyuk qadriyatlarini topish bilan ko’ngillari to’lishi tabiiy.
5 – Britaniyada yashovchi musulmonlar Islom vakillari bo’lish rolini ijobiy va ishonchli shaklda ado etmoqlari lozim.
Bunday tovlamachilikka taslim bo’lmasligimiz kerak. Shuningdek, musulmonlarning bunga nisbatan reaktsiyalari faqat tuyg’uda bo’lib qolmasligi ham lozim. Bu borada bizga Rosululloh Aning amallari o’rnakdir Alloh Taolo bunday dedi:
«Siz uchun – Allohni, oxirat kunini umid qilgan va Allohni ko’p zikr qilgan zotlar uchun Rosulullohda go’zal o’rnak bor» [Ahzob 21]
Rosululloh A va sahobalarida Makkai Mukarramada istibdodga yo’liqqan paytlarida shu darajada islomiy qadriyat mujassam ediki, mushriklarning tuhmatlari ham ilk musulmon bo’lganlarni ishontirolmadi. Chunki ular ayni shu qadriyatlarni mahkam ushladilar va atrofdagilarning qadriyatlarini fikran kurashga chaqirdilar va Islomga da’vat qildilar. Islom ularning qo’lidagi eng kuchli hujjat bo’ldi, bundan ham afzali – Islomni atrofdagilarning hammasi ko’radigan ulug’ muqaddas namuna sifatida o’zlarida ko’rsata oldilar.
Biroq afsuski, bugungi jamiyat ruhiy bo’shliqqa duchor bo’ldi, yakka yashash hukmron bo’lib, oila parchalandi, bu jamiyatda hayosizlikdan faxrlanadigan, go’zal axloqlardan uzoqlashiladigan, buzuqlikka targ’ib qilinib, axloqni masxara qilinadigan bo’lib qoldi, sudxo’rlikka asoslangan bankir boylar oddiy kishilar hisobiga foyda oladigan bo’ldi…
Shuning uchun ham ko’pchilik odamlar alternativ qidirmoqda. Bizning vazifa esa o’z diasporamizda turmush tarzimiz, e’tiqodlarimiz va qadriyatlarimiz bilan ularga ushbu alternativni ko’rsatib berishdir.
Buning uchun oliy islomiy qadriyatlarni kelgusi avlodga etkazish yo’lida harakatimizni bir necha bor kuchaytirishimizga to’g’ri keladi. Bu esa masjidlarimiz, maktablarimiz va diasporamizni ayni maqsadni ro’yobga chiqarishga yaroqli qilishni, bolalarimizga ijobiy islomiy shaxsiyani ko’rsata bilishni hamda ularning qadriyatlarimizni himoya qilish yo’llarini qidirishlarini anglatadi. Shuningdek, jamiyatimizning o’xshashi yo’q ajoyib ijtimoiy zanjirini aks ettirish uchun oila qurishda ushbu islomiy qadriyatlarni saqlab qolishimizni hamda o’smir yoshlarimizni targ’ib etilayotgan xudbinlik, kekkayish va moddaparastliklardan himoya etmog’imiz lozimligini ham anglatadi.
Bu esa yolg’iz Alloh Subhanahu va Taolo rizosi uchun Islom vakillari bo’lishimizni anglatadi.
Ey Islomdagi aka-uka va opa-singillar!
Alloh Subhanahu va Taolo bugun Islomni yo’q qilishga mo’ljallangan bunday urinishlar albatta omadsizlikka yuz tutajagini, ammo rostgo’ylar bilan kazzoblar ajralishi uchun bizga bu imtihon ekanini xabar qiladi:
«Albatta, kofirlar mol-dunyolarini Allohning yo’lidan to’sish uchun sarflashadi, bas, uni sarflashadi-yu, so’ngra o’sha (mollari) o’zlariga hasrat bo’ladi, so’ngra mag’lub bo’lishadi. Kofirlar Alloh nopokni pokdan ajratishi va nopok kimsalarning hammalarini ustma-ust taxlab, jahannamga solishi uchun to’planurlar, ana o’shalar ziyon ko’ruvchilardir» [Anfol 36-37]
Shuning uchun Allohning diniga yordam bering, U ham sizga nusrat-yordam beradi va qadamlaringizni sobit qiladi.
«Ey mo’minlar, Allohga yordam bersangiz, U ham sizga nusrat-yordam beradi va qadamlaringizni sobit qiladi» [Muhammad 7]
Hizb ut-Tahrir
Britaniya
12 sha’bon 1435h
10 iyun 2014m
