Ma’lumki, AQSh Prezidenti Barak Obama 2014 yil oxiriga qadar Afg’onistondagi urush yakunlanishini e’lon qilgan. Ammo keyingi paytlarda uning qaroriga zid ba’zi bir fikrlar olg’a surilmoqda. Frans Press axborot agentligining xabar qilishicha, NATOning Afg’onistondagi qo’mondoni, AQSh generali Jozef Danford Afg’onistondan kelishi mumkin bo’lgan xavf-xatar Oq Uy rasmiylarining xavotiriga sabab bo’layotganligini anglatib, NATO harbiylarining aksariyati 2018 yilgacha AQSh qo’mondonligi ostida Afg’onistonda qolishini bildirdi.
General Jozef Londonda chop etiladigan Goridian gazetasiga intervyu berib, Afg’oniston armiyasi xavfsizlik va osoyishtalikni ta’minlash uchun yana besh yil NATOning yordamiga ehtiyoj sezishini ma’lum qildi. U so’zlariga ko’ra, Tolibon bilan to’qnashuvlarda Afg’on armiyasi va politsiyasi a’zolaridan juda ko’pchiligi o’ldirilmoqda, shuning uchun Afg’oniston kuch ishlatar tuzilmalarining mamlakat xavfsizligini ta’minlay olish salohiyatini shakllantirish uchun kamida besh yil kerak bo’ladi.
Biroq Afg’onistondan olingan xabarlarga ko’ra, nafaqat Afg’on armiyasi, balki AQSh harbiylari ham shu kunlarda yaxshigina talofatlarga duch kelmoqda. O’tgan oyning oxirida bo’lib o’tgan jangda 21 afg’on harbiysi halok bo’lgan bo’lsa, NATOga qarashli harbiylardan 78 askar halok bo’lgan. Bu esa afg’on askarlariga solishtirganda NATOning tolofati bir necha barobar ko’p ekanligini anglatadi. Sal avvalroq AQShning NATOdagi sobiq elchisi Kurt Volker ham AQSh va NATO qo’shinlarining Afg’onistondan butkul olib chiqilishining oqibatlari ayanchli bo’lishidan ogohlantirgan edi.
Turkiston: Afg’oniston masalasi, to’g’rirog’i u erdagi kufr muammosi, qastdan matbuot markazlar e’tiboridan chetda qoldirib borilmoqda. Yaqin Sharq masalalari qurchib borishidan, dunyo matbuotini Afg’onistonda bo’layotgan hodisalardan to’sa boshlashdi. U erda yuqoridagi va undan ham battar talofatlarga uchrashayotganidan tashqari, siyosiy va harbiy tomonlama xuddi tuzoqqa tushgan hayvonni eslatuvchi vaziyatga tushishgan. Mustamlakachilar o’zlarining qo’l ostidagi mamlakatlari oldida zaifliklarini yashirish mqsadida, o’zlarini dam olib yotgan hayvondek ko’rsatishga urinadilar.
Lekin bu hayvonlarning ahvoli og’ir. AQSh Afg’onistondan chiqib ketishni juda xohlaganida ham, hozirgi vaziyatda chiqib keta olmaydi. Uning Afg’onistonni tark etishi, bira to’la dunyo etakchiligidan voz kechib chiqib ketishi bilan bir paytda amalga oshadi. Negaki kufr olami o’z etakchisining bu xatosini to’g’rilamay, mintaqani shu ahvolda tashlab qochishini kechirmaydi. Bu etakchi esa, xuddi botqoqqa cho’kib borayotgan hayvonni eslatadi. U harakatini kuchaytirgani sari battar cho’kaveradi. Shuning uchun u harakatlarini xalqaro matbuotdan yashirishga urina boshlagan. Xatto musulmonlarning unga yoki Karzayga nisbatan olib borayotgan harakatlarini qoralab, terroristlar deyishdan xam o’zini tiya boshladi.
AQSh o’ta zaif va urush ko’rmagan davlat. Uning xalqi dunyo etakchiligini ushlab qolish evaziga ko’p qurbon bera olmaydi. Davlati esa, xalqi bilan hisoblashishga majbur. Bundan tashqari, Kapitalizmning asosi manfaat ekanligini inobatga olsak, dunyo etakchiligidan keladigan manfaat, uni ushlab turish evaziga ketayotgan xarajat va qurbonlardan qimmatga tusha boshladi. Bu esa AQShni uzlatga qochish masalasi haqida fikrlashga olib borishi tabiiy.
