Suriya milliy koalitsiyasi vakillari bugun 14 avgustda ko’chib o’tish davrining “yo’l xaritasini” tasdiqlash uchun konferentsiyaga Istambulda yig’iladilar. “Milliy kelishuvga etishish hamda adolatni tiklashlik” rejalashtirilgan bu hujjatni shu koalitsiya etakchisi Ahmad al-Jarba taqdim etadi.
Hujjat Suriyani prezidentli-parlamentli respublikaga o’zgarishini va 1950 yilgi konstitutsiyaga qaytishini ko’zda tutadi va hukumatdagi uch yo’nalishning – ijro etuvchi, qonun chiqaruvchi va sud yo’nalishlarining muvozanatini tasdiqlaydi. Shuning bilan bir qatorda, hujjat, mamlakat rahbari faqat sunniy musulmon bo’lishi kerakligini belgilaydi.
Hujjatning diniy, irqiy va aqidaviy partiyalar tashkil qilishni man etuvchi bandi, safini suriyalik “musulmon birodarlar” vakillari ham tashkil qilayotgan bu koalitsiya ichida kelishmovchilik va bo’linishlikni keltirib chiqarishi mumkin.
Muxolifat Bashar Asadni taxtdan ag’dargach huquqqo’rg’ov organlari va kuch strukturalariga o’zgartishlar kirgizishlikni niyat qilgan. Insoniylikka qarshi jinoyatlar sodir etganlar tribunalga topshirilishi kutilmoqda. Shu qatorda muxolif tashkilotlar safidagi “zulm o’tkazuvchilarni” ham sudga topshirish maqsad qilingan.
Al-Jarba 8 avgust kuni Ammonda nutq so’zlay turib, mamlakatning qo’zg’olonchilar nazorat qilib turgan shimoliy hamda janubiy hududlarida tashkil qilishni niyat qilayotgan Suriya milliy armiyasi safiga odam yig’ish kutilayotganligi va bu armiya u erdagi “urush amirlari zulmlariga” yakun yasashligi haqida bayon qilgan.
Turkiston:
Yuqoridagi kabi xarakatlarni bizlarga qanchalar insonparvar va xuddi mavjud vaziyatlardagi yagona echimdek qilib ko’rsatishga urinishlar kuchaymoqda.
Maqsad siyosat ilmini mumkunotlar ilmi degan tushunchani dunyoga noto’g’ri talqin qilib kelishayotganida. Ular siyosatni rial vokelikda ketayotgan siyosiy jarayonlarga ta’sir o’tkazishda ya’ni mavjud sistema asosidagina islox qilish lozim, aks xolda voqe’ni o’zgartirish uchun olib borilayotgan barcha xarakatlar maqsadsiz va natijasiz deyishadi. Shuning uchun ular, demokratiyaga asoslanmagan boshqa Mabda’iy inqilobiy xarakatlarning barchasini inkor qilib, ularni har xil atamalar bilan nomlab, ularga qarshi juda qattiq mafkuraviy kurash olib boradi.
Ularga xizmat qilib kelayotgan barcha siyosatchilar ham, ularning shu tarbiyasi asosida tayorlanganligidan, milliy koalitsiya singari boshqacha Mabda’dan kelayotgan inqilobiy xarakatlarni qabul qilishlari ancha qiyin kechadi. Ular vaziyatni o’zgartirish zarurligini bilgan xollarida unga aralashishga urinishadi, lekin o’zgartirishning o’zgacha yo’llarini bilmaganliklari yoki u yo’llarga ishona olmayotganlari tufayli, mavjud sistema asosida xarakatlanaverishadi. Toki umidsizlik ularni to’la qamrab olganida, rialistlarga aylanib, bor vaziyatni saqlab qolish ustida bosh qotira boshlashadi.
Xozirdagi voqe’da ketayotgan o’zgarishlar, musulmon siyosatchilarini ham olib borishayotgan xarakatlarida ikkilantira boshladi. Kufr ularga safsata deb, o’z yurtlariga olib borib o’qitib uqitib kelayotgan barcha fikrlar, voqe’da aks tasdiqini topa boshladi.
Ular siyosatni boshqarishga yaroqsiz deb uqtirib kelayotgan Islom, Mabda’ sifatida qad roslab kela boshladi. Ularning ikkilanishlari kufr olamini ham tashvishga sola boshladi.
