بسم الله الرحمن الرحيم
Allohning nusrati-yordamiga loyiq Ummat
Hayottmizda bo‘layotgan qiyinchiliklar, nohaqliklar, xalqimizni xor-zor bo‘lishi, katta davlatlarning jabr-zulmlari, qanchadan-qancha begunoh insonlarni, qariyalarni, ayollarning, hatto yosh bolalarning qonlarini to‘kilishi, hayotdan to‘yib joniga qasd qilishlari va hokazolarni Alloh Taolo yaxshi biladi hamda doimo ko‘rib, bilib, kuzatib turibdi.
Unda nega mo‘min-musulmonlarga yordam bermayapti?, nega nusrati-yordami kechikyapti?, Alloh Taolo yordam beraman, duoinglarni ijobat qilaman degan-ki? Kunu-tun duolar qilyapmiz, ayniqsa, mana Ramazon oyida ko‘pchilik bo‘lib duolar qilayotganimiz hammaga ma’lum, nimaga bandalariga rahmi kelmayapti?! – degan savollar tug‘iladi.
Alloh va’dasiga xilof qilmaydi, hech qachon kechga surmaydi ham, mo‘min-musulmonlarga nusrati-yordam berishga ham qodir, bo‘l desa bo‘ladi. Kofirlarning hammasi bir bo‘lib qarshilik qilsalar ham, Allohning xohish-istagini hech kim to‘htatib qololmaydi. Lekin Alloh Taolo – O‘z xohish-irodisi bilan – bu dunyoni sinov dunyosi qilib belgiladi. Sinov tugamaguncha Alloh Taolo har kimni o‘z holicha tashlab qo‘yadi, bu Alloh Taoloning xohish-irodisi. Lekin kimga va qachon yordam berishini ham aytgan.
Alloh Taoloni, Rosulini yaxshi ko‘rmagunimizcha, shariatga amal qilish bilan Allohga nusrat bermagunimizcha Alloh Taolo hayotimizni o‘zgartirmaydi, nusratini tezlatmaydi, Alloh Taolo shuni shart qilib aytyapti:
یَـٰۤأَیُّهَا ٱلَّذِینَ ءَامَنُوۤا۟ إِن تَنصُرُوا۟ ٱللَّهَ یَنصُرۡكُمۡ وَیُثَبِّتۡ أَقۡدَامَكُمۡ
Ey iymon keltirganlar! Agar Allohga yordam bersangiz, sizga ham yordam beradir va qadamlaringizni sobit qiladi. [22:40].
To‘g‘ri, dinda sobit qadam turgan birodarlarimiz bor, qanchalari 10-20 yillardan beri turmalarda, ba’zilari shahid bo‘lishsalar ham ular ozayib qolgani yo‘q, balki kundan-kunga ko‘payyapti. Allohning izni bilan quyidagi oyati karimada zikr etilgan kishilar qatorida bo‘lishni Allohdan so‘rab qolamiz:
مِّنَ الْمُؤْمِنِينَ رِجَالٌ صَدَقُوا مَا عَاهَدُوا اللَّهَ عَلَيْهِ ۖ فَمِنْهُم مَّن قَضَىٰ نَحْبَهُ وَمِنْهُم مَّن يَنتَظِرُ ۖ وَمَا بَدَّلُوا تَبْدِيلًا
“Mo‘minlardan shunday er yigitlar borki, ular Allohga bergan ahdlarida sodiq qoldilar. Ularning ayrimlari vafot etdilar, ayrimlari esa, kutib turishmoqda. Aslo ahllarini buzishmadilar”.[33:23].
Har qanday aqlli inson katta boylikni to‘g‘ri kelgan odamga berib qo‘ymaydi. Tanishlarini ichidan qo‘rqmas, kuchli, amonatga xiyonat qilmaydigan ishonchli, bir necha bor sinovdan o‘tgan, hech kimdan u haqida shubhaga solib qo‘yadigan so‘zni eshitmagan insonni tanlab, amonatni o‘shanga topshiradi. Har bir ishni o‘z egasiga topshirmaslik bilan amonat zoya bo‘ladi, xalokat, ofat bo‘ladi. Rosululloh – sollalohu alayhi va sallam – dan Abu Hurayra r.a. rivoyat qiladi:
«Agar omonat zoye bo‘lsa, Qiyomatni kutavering», dedilar. Yo Rasululloh, u qanday zoye bo‘ladi?- deya so‘rashdi. U Zot: «Agar ish unga loyiq bo‘lmaganlarga topshirilsa, Qiyomatni kutavering», dedilar.Imom Buxoriy rivoyati.
Rosululloh s.a.v. ni qavmi johiliyatda “Muhammad Amin”- “har tomonlaia ishonchli inson”- deb bilishgan. Payg‘anbar bo‘lgandan keyin ham o‘z zimmasiga yuklangan amonat-Dinga xiyonat qilmadi. Makka mushriklari o‘zlariga yoqmaydigan narsalardan tiyilishi evaziga Rasululloh – sollallohu alayhi va sallam – ga podshohlik, molu-davlat, obro‘-e’tiborni taklif qilganlarida u zoti sharif – sallollohu alayhi va sallam – qay mavqifda turganliklarini da’vatchilar, ulamolar aslo unitmasinlar. O‘shanda Rasululloh – sollallohu alayhi va sallam -; Makka mushriklari bilan o‘zlarining orasida o‘rtamchi vakil bo‘lib kelgan amakilari Abu Tolibga shunday degan edilar;
ياعم لو وضعت الشمس في يميني والقمر في يساري ما تركت هذا الامر حتي يظهره الله او اهلك في طلبه
“Ey amakim! Agar o‘ng tamonimga quyoshni, chap tomonimga oyni qo‘ysangiz ham bu ishni aslo tashlamasman. Xatto Alloh taolo uni g‘olib qiladi yoki men bu yo‘lda halok bo‘laman”. Ibn Isxoq rivoyati.
O‘sha vaqtlarda Rosululloh s.a.v. ning – Allohga bo‘lgan iymondan boshqa – hech qanday yordamchisi yo‘q edi. Mo‘min uchun Alloh Taoloning O‘zi kifoya, U qaydayyam ishonchli Zod. حسبنا الله ونعم الوكيل.
Farand so‘rab, kecha-yu, kunduz duo qiluvchi shartni bajarmasa, ya’ni oila qurmasdan farzand kutishi aqldan emas. Shunga o‘hshab, Alloh Taoloning amonati-Dinga loyiq bo‘lishimiz bilan Allohning nusrati-yordami keladi, albatta. Faqat nasratga loyiq bo‘lish sharti bor, ya’ni Allohni kalimasini oliy qilib, voqe’likni to‘g‘rilash uchun jiddiy harakat qilishimizdan boshqa yo‘l yo‘q. To‘g‘ri, duolar qilishimiz kerak, uni sharti qalbdan bo‘lish kerak, lekin Alloh Taoloning nusrati kelishi uchun “nusrat sharti”ni bajarishimiz kerak, Alloh Taolo aytadi:
إِنَّ ٱللَّهَ لَا یُغَیِّرُ مَا بِقَوۡمٍ حَتَّىٰ یُغَیِّرُوا۟ مَا بِأَنفُسِهِمۡۗ
Albatta, to bir qavm o‘zlarini o‘zgartirmagunlaricha, Alloh ularning holini o‘zgartirmas. [13:11].
Men xolisman, men betarafman deb jim turish bilan o‘zimizni aldaymiz xalos, chunki munkarga rozi bo‘lish ham kufr, jim turish esa fosiqlikdir. Jim turish uchun shar’iy uzr kerak, unday uzr esa mavjud emas.
Bu hukm imom Muslim Abu Sa’iyd al-Xudriydan rivoyat qilgan hadisdagi Rasululloh (s.a.v)ning so‘zlaridan olingan: «Sizlardan kimiki munkar ishni ko‘rsa, uni qo‘li bilan o‘zgartirsin. Bunga qudrati yetmasa, tili bilan o‘zgartirsin. Bunga ham qudrati yetmasa, qalbi bilan o‘zgartirsin. Bu esa iymonning eng zaifidir».
Munkarlarga rozi bo‘lib turish aslo mumkin emas. “Saroy imomlari”ni, “shayhulislomlar”ni gapiga quloq solib, jim turish mutlaqo joiz emas. Ummu Salama Payg‘ambar(s.a.v)dan rivoyat qildi: Rasululloh(s.a.v) dedilar: «Sizlarga juda ko‘p amirlar boshliq qilinadi. Sizlar(ularning ishlardan ayrimlarini) ma’ruf(ishligini), (ayrimlarini) munkar ishligini bilasizlar. Kimki (munkar ishlarini) yoqtirmasa xalos bo‘ladi. Kimki inkor etsa najot topadi. Lekin kimki rozi bo‘lib ergashsa…», ya’ni kimki munkar ishni ko‘rsa uni o‘zgartirsin. Uni o‘zgartirishga qudrati yetmasa ham qalbi bilan inkor etsa, najot topur. Lekin kimki ularning noshar’iy ishlariga rozi bo‘lsa va ergashsa, ya’ni jim tursa, o‘zgartirish uchun harakat qilmasa xalos bo‘lmas va najot ham topmas. Shuning uchun Allohga tavakkul qilib, Alloh Taoloning kalimasini oliy bo‘lishiga harakat qilaylik, loaqal bir kalima bilan bo‘lsa ham haromdan, kufrdan saqlanishga shoshilaylik. Jim turishimizga chiqarilgan qonunlar noshar’iy bo‘lib, shariat nazarida uni qiymati yo‘q. Muslim Nofe’dan, Nofe’ Ibn Umardan, Ibn Umar Rasululloh(s.a.v)dan rivoyat qiladi: «Musulmon kishi modomiki gunoh ishga buyurilmas ekan, u yoqtirgan va yoqtirmagan ishlarida imomga quloq solib, itoat qilishi vojibdir. Agar gunoh ishga buyurilsa, quloq solib itoat qilishi mutlaqo joiz emas».
Munkarlarga rozi bo‘lib, shu holda davom etishimiz Alloh Taoloning la’natiga va g‘azabiga duchor bo‘lishimizga sabab bo‘ladi, Alloh saqlasin. Zotan, Rasululloh(s.a.v) Abu Mas’ud(r.a)dan rivoyat qilingan hadisda aytadilarki: «Bani Isroilga eng avvalo kirgan nuqson shu ediki, bir kishi boshqa kishiga yo‘liqqan paytda: «Ey falonchi, Allohdan qo‘rqqin va bu qilayotgan ishingni tashlagin, chunki bu narsani qilish sen uchun halol-durust emas», der edi. So‘ng ertasi kuni u bilan uchrashgan paytda uni yana o‘sha holatda ko‘rar edi. Lekin bu narsa u bilan birga yeb-ichishdan, birga o‘tirishdan qaytarmas edi. Bas, ular shunday qilishgach, Alloh ularning ba’zilarining qalblarini ba’zilari bilan urdi». So‘ngra Rasululloh(s.a.v) ushbu oyatni tilovat qildilar:
لُعِنَ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ بَنِي إِسْرَائِيلَ عَلَى لِسَانِ دَاوُودَ وَعِيسَى ابْنِ مَرْيَمَ ذَلِكَ بِمَا عَصَوْا وَكَانُوا يَعْتَدُونَ ۩ كَانُوا لاَ يَتَنَاهَوْنَ عَنْ مُنكَرٍ فَعَلُوهُ لَبِئْسَ مَا كَانُوا يَفْعَلُونَ ۩ تَرَى كَثِيرًا مِنْهُمْ يَتَوَلَّوْنَ الَّذِينَ كَفَرُوا لَبِئْسَ مَا قَدَّمَتْ لَهُمْ أَنفُسُهُمْ أَنْ سَخِطَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ وَفِي الْعَذَابِ هُمْ خَالِدُونَ ۩ وَلَوْ كَانُوا يُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَالنَّبِيِّ وَمَا أُنزِلَ إِلَيْهِ مَا اتَّخَذُوهُمْ أَوْلِيَاءَ وَلَكِنَّ كَثِيرًا مِنْهُمْ فَاسِقُونَ
– „Bani Isroildan kofir bo‘lgan kimsalar Dovud va Iso binni Maryam tilida la’natlangandir. Ularning la’natlanishiga sabab qilgan isyonlari va tajovuzkor bo‘lishganidir. Ular bir-birlarini qilgan noloyiq ishlaridan qaytarmas edilar. Bu qilmishlari naqadar yomon ish! Ulardan ko‘plari kofir bo‘lgan kimsalarni do‘st tutganlarini ko‘rasiz. Ularga havoyi nafslari naqadar yomon narsani – Allohning g‘azabini keltirdi. Endi ular abadiy azobda qoluvchidirlar. Agar Allohga, Payg‘ambariga va unga nozil qilingan kitobga iymon keltirganlarida edi, ularni do‘st tutmagan bo‘lur edilar. Lekin ulardan ko‘plari itoatsiz kimsalardir“. [5:78-81]
So‘ngra shunday dedilar: «Yo‘q, aslo, Allohga qasamki, sizlar albatta yaxshilikka buyurasizlar va yomonlikdan qaytarasizlar. Sizlar albatta zolimning qo‘lidan ushlaysizlar va uni haqqa burilishga majbur qilasizlar va albatta uni haqqa mahkam bog‘lab qo‘yasizlar. Yoki albatta Alloh ba’zilaringizni ba’zilaringiz qalbi bilan uradi, so‘ngra ularni la’natlaganidek, sizlarni ham la’natlaydi».
Hukumat vakillari ham, xuquq-tartibot organlari, sudya-prokurorlar ham, hatto prezident ham mo‘min-musulmon farzandlari, dindosh birodarlarimiz, ularning ko‘pchiligi bilmasdan harom ishlarni qilishib qo‘yishyapti. Ularga haqiqatlarni yetkazish bilganlarning zimmasiga tushadi.
Shariatga, haqqa qaytish bilan inson obro‘siz bo‘lib qilmaydi. Bir ayolning muhosabasi bilan chiqargan farmonini qaytarib olgan Umar r.a.ning obro‘si tushib qolgan yo‘q, aksincha, o‘shandek adolatli ishlari bilan dushmanlari ham hurmatlaydigan kuchli rahbar bo‘lib tarixda qoldi. Din bo‘yicha qamalganlarning hech qanday aybi yo‘q, o‘zlari tug‘ulib, o‘sgan yurtda Islomni o‘rganish, bilganlarini o‘rgatish qanday jinoyat bo‘lsin?! Shuning uchun Sadir Japarov va xozirgi hukumat ham A.Akayevning xatosini to‘g‘rilab, to‘hmat bo‘yicha chiqarilgan SUD qarorini bekor qilishini umid qilib qolamiz.
Ramazon oyi bizlarga barokatli oy, nusrat oyi bo‘lsin. Alloh Taolo hammamizni to‘g‘ri yo‘liga hidoyatlasin, bir-birlarimizga bo‘lgan yov qarash, yomon ko‘rishlarni ko‘tarsin, Qur’on va hadislar asosida nusratiga loyiq Ummat qilsin, Aamiin.
