Matbuot bayonoti
Daniya hukumati o‘zining Islomga qarshi siyosatini yashirish uchun «xotin-qizlar huquqi»dan foydalanishda davom etmoqda
Hukumat 2025 yil 29 yanvar kuni «diniy sektalar to‘g‘risidagi qonunlarni kuchaytirish va muammoli nikoh ishlariga qarshi sa’y-harakatlarni oshirish bo‘yicha keng qamrovli siyosiy konsepsiya» taqdim etdi.
Islomni yomon ko‘rishlari bilan tanilgan kimsalar tomonidan tuzilgan «Unutilgan xotin-qizlar kurashi qo‘mitasi» bundan sal avval «nomus tushunchasi»ga qarshi kurashishga oid tavsiyalar taqdim etdi. Bu nomus tushunchasining manbai Yaqin Sharq, Shimoliy Afrika va Pokiston davlatlaridan kelib chiqqan, deya da’vo qildi. Avvalroq o‘rta maktablarda islomiy hijobni taqiqlashni tavsiya qilgan ham mana shu «Unutilgan xotin-qizlar kurashi qo‘mitasi» edi.
Hukumatning siyosiy kelishuvi ham, qo‘mitaning bu kabi tavsiyalari ham hukumat nazoratini kuchaytirishga hamda masjidlarga nisbatan yanada qattiq tartib-qoidalarni o‘rnatishga qaratilgan. Maqsadlari islomiy jamoalarning mamlakatda o‘z o‘rnini egallashini qiyinlashtirish va musulmonlar huquqlarini cheklash.
Diniy jamoalar to‘g‘risidagi qonun bu mamlakatda allaqachon kuchaytirilgan, masjidlarning musulmonlar tomonidan boshqarilishi va jamoat-harakatlar tashkil etish qiyinlashtirilgan. Ushbu takliflar va repressiv choralar «xotin-qizlar huquqlari uchun kurash» niqobi ostiga yashirildi. Ya’ni o‘zlarini ezgulikka intiluvchilar qilib ko‘rsatayotgan daniyalik siyosatchilar go‘yoki «mazluma muslimalarni musulmon zolim erlardan qutqarish»ga harakat qilayotganini da’vo qilishyapti.
Jinoyat sodir etmagan minglab misrlik mahbuslarni qiynoqqa solinishidan javobgar shafqatsiz bir diktatorni Kristiansborg saroyiga rasmiy ziyofatga taklif qilgan hukumatni agar biz muslima ayollar farovonligiga tashvish qilyapti, deb o‘ylasak g‘irt nodonlik bo‘ladi. Zero, unda bunday tashvish zarracha ham yo‘q. G‘azo ayollari va bolalarini yo‘q qilish maqsadida genotsid sodir etgan yahudiy vujudini 470 kun qo‘llab-quvvatlab, qurol bilan ta’minlagan ham mana shu hukumatdir.
Daniyalik siyosatchilarning o‘zi bu yurtda yuzlab ayollar jinsiy savdoga tortilayotganini ko‘rib, ko‘z yumishmoqda. Ammo Islomga qarshi xarakterdagi «Konservativ» gazeta maqolasini esa har tarafga tarqatib jar solishyapti. Aksilislomiy bir tashkilot tomonidan shubhali ravishda nashr qilingan bu maqolada «islomiy taloq» bitimi haqida soxta ma’lumot berilgan, bu tashkilotning o‘zi esa ilgari hujjatlarni soxtalashtirishda hamda politsiya, tadqiqotchilar va ularning a’zolariga tahdid qilishda ayblangan.
Daniya siyosiy partiyalari, ommaviy axborot vositalari va jamiyatning boshqa qismlari ichkarisidagi #MeToo mojarosi shuni yaqqol ko‘rsatib turibdiki, mamlakatda xotin-qizlar hurmati bilan bog‘liq jiddiy muammo mavjud, biroq bu mojarolar «Yaqin Sharq, Shimoliy Afrika va Pokiston davlatlaridan kelib chiqqan»i yo‘q. Yevropa Ittifoqining 2014 yilgi hisobotiga ko‘ra, daniyalik mizogin erkaklar (ayollarni yomon ko‘ruvchi erkaklar) Ittifoqda eng ko‘pchilikni tashkil qilmoqda va daniyalik ayollarning 52 foizi jismoniy yoki jinsiy zo‘ravonlikni boshdan kechirmoqda. Bunga «nomus tushunchasi» emas, balki G‘arbning xotin-qizlarga nisbatan buzuq nazariyasi sabab bo‘lmoqda.
G‘arbdagi ayollar karyera qilish, uy ishlarini bajarish va bir vaqtning o‘zida moda va go‘zallik sanoati tomonidan qo‘yilgan bema’ni go‘zallik standartlariga moslashish kabi ishlarga majburlaydigan modellardan aziyat chekmoqda. O‘tkazilgan tadqiqotlar G‘arbdagi ayollarning hurmat va himoyadan mahrum ekanini, aksincha, ularga tovar sifatida qaralib, ijtimoiy bosim va zo‘ravonlikka mahkumliklarini ko‘rsatmoqda.
G‘arbda mavjud bo‘lgan ayollarga nafrat bilan qarashning hamda ba’zi an’anaviy noislomiy saqofatlarning yagona yechimi Islomning ayollarga nisbatan qarashidir. Ayol kishiga nisbatan izzat-hurmat ko‘rsatish va uning jamiyatdagi ayollik tabiatini e’tirof etish faqat va faqat Islom qadriyatlari va uning hayot manhaji orqali amalga oshadi. Har yili Islomni qabul qilayotgan minglab g‘arblik ayollar haqiqiy hurriyatni Islomdan topganliklariga guvohlik bermoqdalar.
Ilyos Murobit
Hizb ut-Tahrirning Daniyadagi
matbuot bo‘limi vakili
