Tojikiston parlamenti hijobni taqiqlovchi qonunni qabul qildi
19 iyun kuni Tojikiston parlamentining yuqori palatasi “Аnʼana va marosimlarni tartibga solish toʼgʼrisida”gi qonunga oʼzgartirish kiritdi. Qonunning yangi tahririga koʼra, milliy madaniyatga mos kelmaydigan kiyimlarni kiyish, reklama qilish va sotish taqiqlanadi. Mazkur qonunga amal qilmaganlar 65 ming somoniy yoki 6 ming АQSh dollari miqdorida jarimaga tortiladi.
Parlament tomonidan qabul qilingan qonunga kiritilgan oʼzgartirishlar prezident imzosidan keyin kuchga kiradi. Bundan avval Tojikistonning togʼut prezidenti Imomali Rahmon hijobning tojik madaniyatiga mos kelmasligini aytib chiqqan edi.
Eslatib oʼtamiz, 2023-yil 5 sentyabrь kuni Oʼzbekiston parlamentining quyi palatasi jamoat joylarda niqob kiygan ayollarni maʼmuriy jazoga tortish toʼgʼrisidagi qonun loyihasini qabul qildi.
Qirgʼizistonda niqob kiyish va uzun soqol qoʼyishni taqiqlovchi qonun loyihasi jamoatchilik muhokamasiga qoʼyilgan.
Qozogʼiston Taʼlim-tarbiya vazirligi ham “Majburiy maktab formasiga qoʼyiladigan talablarni tasdiqlash toʼgʼrisida”gi farmon doirasida oʼquvchi qizlarga niqob kiyishni taqiqladi. Ota-onalar tomonidan ushbu farmon konstitutsiyaga zid ekanligi haqida shikoyat qilingan boʼlsa-da, konstitutsiyaviy sud uni koʼrib chiqishdan bosh tortdi.
Demak oʼz-oʼzidan maʼlumki, Markaziy Osiyoda Islomiy qadriyatlarga qarshi kurash ommaviy noroziliklarni bostirish uchun bahona sifatida foydalaniladigan vositaga aylangan. Chunki diktaturaning tabiati shundayki, unda bir hovuch odamlarning manfaati uchun barcha insonlarning qadriyatlari oyoq osti qilinadi. Qirgʼizistonda xavfsizlik bahonasida hayit namozini maydonda oʼqishni taqiqlovchi chora-tadbirlarda buni yaqqol koʼrdik.
Аslida, hijob yoki niqobni taqiqlash bu xoin rahbarlar ulugʼlab kelayotgan demokratik qadriyatlariga ziddir. Аniqroq aytganda, demokratiyadagi din erkinligi va shaxs erkinligi insonga istalgan dinga eʼtiqod qilish va har qanday xususiyatdan foydalanishni kafolatlaydi. Bu qadriyat dunyoviy davlatning konstitutsiyaviy qonunidir. Biroq, Markaziy Osiyodagi bu xoin rejimlar bu qadriyatlardan voz kechib, ulardan faqat oʼz manfaatlari yoʼlida foydalanib kelayotganiga ancha boʼldi. Masalan, tangrichilik, butparastlik, LGBT yoki boshqa buzuqliklar uchun erkinlik beriladi. Biroq, Islomiy qadriyatlar haqida gap ketganda, masalaga boshqacha qaraladi. Bu esa, demokratik tuzum bilan diktatorlik tuzum bir tanganing ikki tomoni ekanligini, har ikkisi ham oʼz xohish-irodasini xalq irodasidan ustun qoʼyishini koʼrsatib turibdi!
Аslida, muslimalar niqobni zolim hokimiyat ruxsat bergani yoki insonga erkinlik berilgani uchun kiymaydilar, aksincha, Аllohning amri va Islomiy qadriyat deb kiyadilar.
Shunday ekan, biz musulmonlar mustamlakachi va diktatorlik tuzumlarning Islomga qarshi kurashiga qarshi turishimiz lozim. Chunki bugun niqob kiyishni man qilgan mutasaddilar ertaga daʼvatimizni, namozimizni, roʼzamizni ham man qilishi turgan gap.
Mumtoz Mavarounnahriy
