AQSH Davlat kotibi yordamchisi Donald Lu Qirg‘iziston keldi
Xabar: AQSH Davlat kotibining Janubiy va Markaziy Osiyo masalalari bo‘yicha yordamchisi Donald Lu 24-aprel kuni ish safari bilan Qirg‘izistonga tashrif buyurdi.
Donald Lu AQSH delegatsiyasiga Davlat kotibi Entoni Blinkenning fevral oyida Markaziy Osiyo davlatlari bilan aloqalarni mustahkamlash maqsadida mintaqaga safari muvaffaqiyatini mustahkamlash maqsadida boshchilik qilmoqda.
“Bishkekda davlat kotibi yordamchisi Qirg‘iziston hukumatining yuqori martabali amaldorlari, shuningdek, iqtisodiyot sektori vakillari va fuqarolik jamiyati vakillari bilan uchrashadi”, deb xabar berdi Qirg‘iziston TIV.
Uchrashuvning asosiy mavzulari AQSHning Qirg‘iziston iqtisodiyotini qo‘llab-quvvatlashi, ayollarning iqtisodiy imkoniyatlarini kengaytirish, inson huquqlari va matbuot erkinligi bo‘ladi.
Keyin Donald Lu Dushanbega boradi va u yerda hukumat rasmiylari bilan, jumladan, xavfsizlik sohasidagi umumiy muammolar va maqsadlarni muhokama qiladi. Shuningdek, u Tojikiston matbuoti va fuqarolik jamiyati vakillari bilan uchrashadi.
Rasmiy ma’lumotda Donald Luning Qirg‘iziston va Tojikistonga safari 22-27-aprel kunlari amalga oshirilishi aytilgan.
Izoh: Rossiya Ukraina botqog‘iga botib borgani sari AQSH rasmiylarining Markaziy Osiyo davlatlari bo‘ylab amalga oshirayotgan tashriflari ko‘payib bormoqda. Ma’lumki, joriy yilning 28-fevral kuni AQSH davlat kotibi Entoni Blinken Qozog‘iston poytaxti Ostona shahrida Markaziy Osiyo mintaqa davlatlari tashqi ishlar vazirlari bilan “S5+1”formati doirasida uchrashib, ularga xavfsizlik, iqtisodiy farovonlik va jamiyat barqarorligini oshirish imkoniyatlarini yaratishda yordam berishga va’da bergan va 1-mart kuni O‘zbekistonga tashrif buyurib prezident Shavkat Mirziyoyev bilan uchrashgan edi. Endi AQSH davlat kotibi yordamchisi Qirg‘iziston va Tojikiston bo‘ylab safar qilmoqda.
AQSHning “S5+1” shaklidagi muloqotdan ko‘zlagan maqsadi Markaziy Osiyo respublikalarini Afg‘oniston orqali olamiy bozorlarga olib chiqish va shu orqali bu mintaqadagi ham iqtisodiy, ham siyosiy manfaatlarni qo‘lga kiritish. Bu loyiha amalga oshsa, AQSH butun mintaqani Rossiyaning iqtisodiy ta’siri ostidan olib chiqa oladi. Chunki bu butun olamga aynan faqat Rossiya orqali chiqish mumkin bo‘lgan yo‘nalishlar uchun muqobil yo‘l bo‘lib, Markaziy Osiyoni Rossiya va Xitoyning iqtisodiy mustamlakasi ostidan chiqarib yuborishi mumkin bo‘lgan loyihadir. Bu loyiha AQSH uchun ham iqtisodiy, ham siyosiy manfaat olib kelishi mumkin bo‘lgan muhim loyihalardan hisoblanadi.
Ammo, Rossiya AQSHni mintaqaga qayta kirib kelishini oldini olish uchun Hitoy bilan “tandem” tuzishga ham rozi bo‘lmoqda. 20-mart kuni rasmiy safar bilan Moskvaga tashrif buyurgan Xitoy rahbari Si Szinpin bilan uchrashgan Putin bir-birini “aziz do‘st” deb atab, aloqalarni yanada mustahkamlashga kelishib olishdi…
Juma, 21-aprel kuni Xitoyning Fransiyadagi elchisi Li Shae fransuz televideniyesiga bergan intervyusida Qrim haqidagi savolga javob berayotib, nafaqat Ukraina, balki butun postsovet respubilkalari “suverniteti”ni savol ostiga oldi. Li Shae moderatorning Qrim xalqaro huquq normalariga ko‘ra Ukrainaga tegishli degan so‘zlariga diplomat shunday javob berdi: “Xalqaro huquqda hatto sobiq SSSR davlatlari ham haqiqiy maqomga ega emas, chunki ularni suveren davlatlar sifatida belgilovchi xalqaro shartnomalar yo‘q”. Elchining bu bayonoti Xitoyning yangi strategiyasining ochiqlab, kelajakda mintaqa davlatlari Rossiya va Xitoy o‘rtasida o‘zaro “taqsimlab” olinishi ehtimoli ham mavjud. Yoki Rossiya Ukraina urushi ortidan xalqaro maydonda yakkalanib qolishiga yo‘l qo‘ymaslik va cho‘kib borayotgan iqtisodini saqlab qolishda beradigan yordami evaziga mintaqani Xitoyga “taqdim” qilib yuborishi ham mumkin.
Abdurahmon Odilov
