Rossiya migratsiya talablarini keskinlashtirdi
3-sentyabrdan boshlab Rossiyada migrantlardan mehnat shartnomasi, yashash joyi boʼyicha migratsiya propiskasi, tibbiy koʼrik va daktiloskopiyalik koʼrikdan oʼtishni talab qiluvchi qoidalar kuchga kirdi. Migrantlar qattiq tekshiraladi va 5000 rubldan ortiq jarimaga tortiladi.
Natijada oʼn minglab odamlar migratsiya roʼyxatini yangilash uchun Rossiyadan Qozogʼistonga oqib kela boshladi. Rossiya chegarachilari sinchiklab tekshirib, ayrim muhojirlarni turli bahonalar bilan qaytargan holatlar ham uchrab turibdi. Hatto, shu talab tufayli Qozogʼistonga borayotgan migrantlarni olib ketayotgan kichik avtobus halokatga uchradi. 21-avgust kuni Ulьyanovsk viloyatida sodir boʼlgan avtohalokatda 17 kishi halok boʼldi. Halok boʼlganlarning 14 nafari Qirgʼiziston fuqarolari ekanligi aniqlanib, ularning jasadlari 23-avgustda uylariga olib kelindi. Bu fuqarolar Rossiyaning migrantlarga nisbatan tobora keskinlashib borayotgan qonunlarining navbatdagi qurbonlariga aylanishdi.
Rossiyaning bunday talablari siyosiy vaziyatga qarab oʼzgarib bormoqda. Аyniqsa, Markaziy Osiyo davlatlari Rossiya manfaatlariga qarshi harakatlarni boshlaganidan buyon yanada murakkablashtirib borilmoqda. Chunki, Rossiya bu mintaqaga oʼzining ekinzori sifatida qaraydi. Taʼsiri ostidan chiqib ketishini urush bilan boʼlsa ham toʼxtatib qolish kerak deb biladi. Sababi, ustimizda tatbiq qilinayotgan kapitalistik tuzum mustamlakachilik orqali tatbiq qilinadi. Shu tariqa yirik imperialistik davlatlar boshqa davlatlar yerlarini bosib olib, boyliklarini tortib oladilar. Xalqlarni ezib, arzon ishchi kuchi sifatida ishlatadilar. Mamlakatlarni oʼz mahsulotlari uchun bozor qiladilar.
Rossiya ham shu maqsadda bir qator harbiy va siyosiy-iqtisodiy tashkilotlar tuzib olgan. Ulardan biri Yevrosiyo iqtisodiy ittifoqidir (EOII). Аslida hujjatda tashkilotga aʼzo davlatlar oʼrtasida tovarlar, xizmatlar, kapital va ishchi kuchi erkin aylanishi deb qayd etilgan, ammo amalda buning aksi boʼlmoqda.
Darhaqiqat, migratsiya muammosi, shubhasiz, mamlakatda ishsizlik va qashshoqlik maummolarining kuchayishi bilan bogʼliq. Аmmo, bizdagi amaldorlar migrantlar Rossiyada bemalol ishlashlarini bahona qilib, Rossiya manfaatlarini amalga oshirib berishdi. Аmaldagi hukumat esa aholini ish bilan taʼminlash oʼrniga migrantlarni qizil lentalar kesib xorijiy davlatlarga joʼnatish bilan band. Koʼrinib turganidek, ustimizdan imperialistlar hukmronlik qilayotgani va amaldorlar oʼz kursilarini saqlab qolish uchun ularning xizmatkoriga aylanib qolgani sababli migratsiya muammosi hal boʼlmaydi.
Biz migratsiya muammosidan qutulishimiz uchun avvalo mustamlakachilikni tariqat qilib olgan kapitalizmdan halos boʼlishimiz kerak. Buning uchun kapitalistik tuzumga muqobil mabdaga ehtiyoj tugʼiladi. Faqat Islomgina musulmonlarni birlashtirib, mustamlakachilikni qulatish qudratiga ega.
Mumtoz Mavoruannaxriy
