بِسْمِ اللهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ
Jangovar gʻalabalarga erishishda siyosiy yetakchilikning ahamiyati
Rumliklar Homsda Abu Ubayda Omir ibn Jarroh roziyallohu anhuga hujum qilishga qasd qilishadi. Shunda Abu Ubayda bu haqda xalifa Umar ibn Xattob roziyallohu anhuga maktub yozadi. Xalifa Koʻfa amiri Saʼd ibn Abu Vaqqos roziyallohu anhuga maktub yozib, “Odamlarni Qaʼqa ibn Amrga toʻplab ber, oʻsha kuniyoq jangga chiqsinlar. Chunki Abu Ubayda qurshovda qolibdi”, deydi. Abu Ubaydaga ham maktub yozib, uni qamal qilishda Rumliklarga yordam bergan Jazira-Furotiya aholisiga qarshi qoʻshin tayyorlashni buyuradi. Qoʻshinlarga Iyoz ibn Gʻanm sarkardalik qiladi. Uning qoʻshini qoʻli bilan Jazira fath boʻladi va uning jangchilari bilan Rumliklar qoʻshini zararsizlantiriladi.
Xalifa Umar ibn Xattob roziyallohu anhu ham qoʻshinga boʻlib boʻlib jangga chiqadi va Hivron tepaligiga joylashadi.
Ana shunda Rumliklarga yordam berish uchun Homs ahliga qarshi jangga chiqqan Jazira aholisi musulmon armiyalari harakatga kelganidan xabar topib, oʻz yurtlariga qaytib-tarqab ketishadi. Rumliklarning Jazira aholisi yordamidan mahrum boʻlganini xabari tarqalgach, Abu Ubayda ibn Jarroh Rumliklarga qarshi jangga chiqib, Alloh unga fathni muyassar qiladi… Bu fath hali Qaʼqa ibn Amrning qoʻshini yetib kelmasidan uch kun oldin amalga oshadi.
Bundan musulmonlar xalifasi Umar ibn Xattobning siyosiy yetakchiligi musulmonlarni Rumliklar ustidan gʻalaba qozonishga yetaklashda muhim rolь oʻynagani koʻrinib turibdi. Demakki, jangovar yetakchilikni siyosiy yetakchilik bilan boshlash Allohning izni ila ochiq nusrat sari eshik ochadi.
Shom qoʻzgʻolonida mana shu narsaning yoʻqligi yaqqol ayon boʻldi. Chunki qonxoʻr rejimning boshini olishga deyarli yetib borgan sayʼ-harakat zoye ketdi. Uning ortidan Shom ahli bergan ulkan qurbonliklar behuda ketdi. Buning ustiga, qoʻzgʻolon maqsadiga yetib bormay turib, ortga ketib, oʻz nazorati ostidagi yerlarning katta qismini qoʻldan boy berdi. Nima uchun? Chunki qoʻzgʻolon mustaqil qarorini yoʻqotdi hamda qoʻlida rabboniy loyihasi bor ongli siyosiy yetakchilikka ergashmadi, vaholanki, u Alloh Taoloning Oʻziga yordam bergan moʻmin qullariga nusrat berish toʻgʻrisidagi goʻzal vaʼdasiga chuqur ishongan yetakchilik edi. Alloh Taolo bunday degan:
﴿يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِن تَنصُرُوا اللَّهَ يَنصُرْكُمْ وَيُثَبِّتْ أَقْدَامَكُمْ﴾
“Ey moʻminlar, agar sizlar Allohga yordam bersangiz (yaʼni Uning yoʻlida jihod qilsangiz), U ham sizlarga yordam berur va jang maydonida sobitqadam qilur” [Muhammad 7]
Roya gazetasining 2022 yil 26 yanvar chorshanba kungi 375-sonidan
