Vaktsina (emlash)ga bo‘lgan ishonch
12-sentyabr kuni prezident Sooronbay Jeenbekov: “So‘nggi kunlarda Rossiyada emlash boshlandi. Yaqin kelajakda vaktsina ommaviy ravishda chiqariladi deb umid qilaman. Vaktsinani mamlakatga olib kelish biz uchun juda muhimdir. Ikki davlatning tegishli idoralari kasallikka qarshi kurash choralari doirasida Qirg‘izistonga vaktsinani etkazib berish bo‘yicha muzokaralar olib bormoqda”, – dedi.
Rossiyadan tashqari dunyo bo‘ylab boshqa vaktsinalar ham sinovdan o‘tkazilmoqda. Endi aql egasi bo‘lgan odam sifatida ushub vaktsinalar haqida bir oz fikr yuritib ko‘raylik.
Shariat bo‘yicha, vaktsina olish joiz, bu davolanishning bir turi hisoblanadi. Biroq, agar vaktsina ishlab chiqaruvchilar shubhali bo‘ladigan bo‘lsa, bu vaktsinani zarari jihatidan shubhali qiladi va undan voz kechish afzal bo‘lib qoladi. U holda hozir so‘z yuritayotganimiz vaktsinalarga nisbatan qanday munosabatda bo‘lish kerak?..
Aslida emlash JSST (Jahon sog‘liqni saqlash tashkiloti)ning nazorati ostida amalga oshiriladi va bizning malay hokimlarimizning maqtov, targ‘ibot hamda zo‘rovonligi ostida ijro etiladi. JSST BMT orqali dunyoga hukmronlik qilayotgan mustamlakachi kofirlar qo‘lidagi qurol ekanligi – uning xalqning sog‘ligi uchun chinakam g‘amxo‘rligini savol ostida qoldiradi va uning harakatlariga shubha paydo bo‘ladi. Uning ko‘rsatmalarini ishtiyoq bilan bajarayotgan malay hokimlarga ham ishonchili emas. Buni pandemiya sharoitida Qirg‘izistonda yuz bergan bir voqea misolida ko‘rib chiqamiz.
Qirg‘izistonda koronavirus rasman qayd etilgan kundan boshlab virus yuqtirgan har bir bemor bepul davolanadigan bo‘ldi. Biroq, bu shunchaki odamlarni aldash edi. Binobarin, kasallik cho‘qqisiga chiqqan vaqtda bepul davolanadigan kasallar sonini kamaytirish uchun (!) koronavirus sababli pnevmoniya bo‘lganlarga kovid tashxisi qo‘yilmadi. Sababi, agar ularga kovid tashxisi qo‘yilsa ular tuzalgunlariga qadar MTJS (majburiy tibbiy sug‘urta jamharmasi – rus. FOMS) hisobidan bepul davolanishi, agar pnevmoniya tashxisi qo‘yilsa MJS (rus. OMS) polisida qayd etilgandan boshqasiga pul to‘lab davolanishlari kerak bo‘lardi. Shu sababli ularga faqat pnevmoniya tashxisi qo‘yilib, ushbu virusli pnevmoniya odatdagidek bakterial pnevmoniya sifatida davolandi. Bu MTJS mablag‘larini tejashga imkon berdi. Keyinchalik, shifoxonalarda kovidga qarshi dorilar etishmasligi tufayli odamlar dorilarni o‘zlari izlab topib, sotib ola boshlashdi. Bepul degan narsa deyarli kuchini yo‘qotdi. Shifoxona va statsionarlar bozorga aylanib qoldi. Bir flakon geparin 500-700 somga chiqib ketdi. Mana shu vaqtga kelib virusli pnevmoniya kovid sifatida davolanadigan bo‘ldi.
Aslida, Xitoyda koronavirus qayd etilganidan boshlab ko‘chada nafasi qisib yiqilib qolganlar virusli pnevmoniyaga chalingani ma’lum bo‘lgandi. Keyinchalik, virus pandemiya tusiga kirganida ham dunyo amaliyotida koronavirus keltirib chiqaruvchi pnevmoniya o‘ta hatarli ekani tasdiqlangandi. Hatto, Qirg‘izistonda virus qayd etilganidan boshlab vafot etganlarning aksari pnevmoniya bilan og‘rigan. Oddiy bakterial pnevmoniyadan farqli o‘laroq, virusli pnevmoniya o‘pkaning maydo qon tomirlarida qon uyulib qolishiga olib kelishi, natijada odamda nafas etishmasligi paydo bo‘lishi ma’lum edi. Ammo Qirg‘iziston hukumati kovid tashxisiga bunday pnevmoniyani qo‘shmadi.
Agar bu narsa hukumatning qo‘lida bo‘lganida edi, hukumat boshidanoq pnevmoniyani kovidga qo‘shgan va odatdagidek unga sarflanadigan mablag‘ni ortiqcha hisoblab, ortiqcha pulni chap cho‘ntagiga solgan bo‘lar edi. Demak, ularni bundan to‘sgan narsa bor edi, bu nima? Bu xalqaro tashkilotlarning transh-transh bo‘lib keladigan qarzlari. Ushbu qarzlar davlatga har doim turli xil shartlar bilan beriladi. Bu talablardan biri – davlat harajatlarini kamaytirish. Xa, hukumat qarz olmoqchi bo‘lsa birinchi transhdagi talablarni bajarishi kerak bo‘ladi, shundan so‘ng navbatda transh keladi. Bunga JSSTning harakatlari ham dalolat qilib turipti. Ushbu tashkilotning taklifiga binoan Qirg‘iziston davolash protokolini uch marta o‘zgartirdi, ammo to‘rtinchi protokolga qadar virusli pnevmoniyani kovid sifatida davolash protokoliga kiritilmadi. JSST buni bilmagan va ko‘rmagandek bo‘lib turdi. Natijada nima bo‘ldi? Natijada, pnevmoniyani kovid sifatida davolashga qadar mingdan ortiq odam penvmoniyadan vafot etdi!
Bu birgina misol. Aslida bunday voqealarni sanab adog‘iga etib bo‘lmaydi. Shu sababli xalqaro tashkilotlarga, shu jumladan JSSTga va hukumatdagilarga – bizning sog‘ligimiz uchun g‘amxo‘rlik qiladi deb – ishonish mumkinmi?! Shuningdek, JSST tavsiya qiladigan (ya’ni, majburlaydigan) va malay hokimlar bizga majburlab tiqishtiradigan vaktsinalarga ishonsa bo‘ladimi?
Shu o‘rinda yana savollar tug‘iladi. Dunyo amaliyotida tasdiqlanganidek, koronavirus bilan og‘rigan odam sog‘ayganidan keyin yana virus yuqtirar va kasallanar ekan. Olimlar ham bemor sog‘ayotganida paydo bo‘ladigan antitanachalar bir oy o‘tgach kuchsizlanib, virus qayta yuqishini aytishmoqda. Demak, emlanganidan keyin ham kasallik yuqishi aniq ekan, unda nega emlashga shoshilishmoqda?
Shuningdek, olimlar koronavirusning ko‘plab xususiyatlarini aniqlashganicha yo‘q. Agar bu virus mutatsiyaga uchrasa va “boshqa to‘n kiysa” emlashning nima foydasi bor?
Ma’lumki, dunyoning yirik davlatlari koronavirusning haqiqatlari aniqlanmasdan avval undan o‘z siyosatlari yo‘lida foydalanishni boshlab yuborishdi. Mana endi ular bundan farmatsevtika bizneslarida ham foydalanib qolishmoqchi. Shu sababli ham vaktsina chiqarish bo‘yicha kurashga kirishishdi. Hozirda dunyo bo‘yicha 100dan ortiq vaktsinalar ishlab chiqarilib, ulardan to‘qqiztasi uchinchi bosqich sinovidan o‘tkazilmoqda.
Aslida, Qirg‘izistonda koronavirusga qarshi emlash targ‘iboti allaqachon boshlab yuborilgan. Uning asosiy tashabbuskori Roza Otunbaeva JSSTning umumevropa komissiyasining a’zosi bo‘lishga ham ulgurdi, bu ham JSSTning siyosiylashganini ko‘rsatadi.
Dunyo tan olmasada Rossiya o‘z vaktsinasini ishlab chiqarishni boshladi – bu ham emlashni biznes ekanligiga dalolat qiladi. Chunki, har bir yirik davlat o‘z bozorini egallab qolishi kerak. Shu sababli o‘z vaktsinasini ishlab chiqarishga harakat qilayotgan Qozog‘iston endi Rossiya vaktsinasini olishi xabar qilindi. Shuningdek, Rossiya Qirg‘izistonni ham shoshtirib qo‘ydi.
Bundan tashqari, bizda imperialist-globalistlarning kompaniyalari tomonidan ishlab chiqarilgan vaktsinalarni tekshirib ko‘radigan laboratoriyalar mavjud emas va ularni tekshirish huquqiga ega ham emasmiz. Demak, ushbu globalistlarning vaktsinalarida aholi sonini kamayishiga olib keladigan toksinlar mavjudligini aniqlay olmaymiz. Shu sababli ularning vaktsinasini olish yoki olmaslik har bir fuqaroning ularga nisbatan ishonchiga bog‘liq. Masalan, Putin vaktsinani o‘zida sinab ko‘rsatsa ham meni unga nisbatan ishonchim yo‘q. Chunki, yuz minglab odamlarni qirg‘in qilayotgan odam insoniyat uchun yaxshilik istaydi deb o‘ylash mumkinmi? Bizning avvalgi yoki hozirgi prezidentlar vaktsinani o‘zlarida sinab ko‘rishsa ham ularga ishonmayman. Chunki, ularda qullik psixologiyasidan qutulishga bo‘lgan harakatlar ko‘rinmayapti va ular malaylikni davom ettirishayotgani ko‘rinib turipti.
Demak qadrli musulmonlar, koronavirusga qarshi vaktsinani olish sizlarning har biringizni ularni ishlab chiqaryotganlarga nisbatan ishonchingizga bog‘liq. Allohim to‘g‘ri yo‘liga boshlasin.
Allohim bemorlarning dardiga shifo bersin, barchamiz Allohga yuzlanaylik va bu dardni engib chiqishda Alloh yordam bersin.
Abdulhakiym Qoraxoniy
