Tojikistonda “Anʼana va marosimlarni tartibga solish” toʻgʻrisidagi qonunga oʻzgartirish kiritildi
Tojikiston parlamenti 23 avgust kuni “Anʼana, tantana va marosimlarni tartibga solish” toʻgʻrisidagi qonunga bir ovozdan 11ta oʻzgartish kiritishdi. Mamlakat prezidenti Imomali Rahmon tashabbusi bilan oʻtkazilgan parlament quyi palatasining navbatdan tashqari sessiyasida tojik jamiyatidagi anьanaviy quyidagi tadbirlarga oʻzgartishlar kiritildi:
– Xotira, yetti, qirq va yil oshi bilan bogʻliq marosimlarda yirik shohli xayvonlarni soʻyish taqiqlandi. Shuningdek, janozadan keyingi ehson oshi xam taqiqlandi.
– Sunnat bilan bogʻliq tadbirlar oila davrasida oʻtkazilishi, unda sanьat namoyandalarining ishtirok etmasligi belgilandi. Xatna marosimi ota-onalarning roziligi bilan oʻgʻil chaqaloq tugʻilganidan soʻng 20 kungacha boʻlgan muddatda tibbiyot muassasalarida bepul amalga oshiriladi.
– Islomning muqaddas joylarini ziyorat qilib kelgan “xoji”larni ziyorat qilish va ularni “hoji aka” deb atash taqiqlandi.
Turkiston:
Bu qonun loihasi iyun oyida prezident Imomali Rahmonning farmoniga muvofiq tayyorlangan edi, bugunga kelib kuchga kirdi. Qonun kuchga kirishi bilan uni aholi ӯrtasida tatbiq qilinishiga jiddiy kirishildi. Birinchi kuniyoq Tojikiston Milliy kutubxona rahbaridan 3500 somoniy (400 dollar atrofida) jarima undirildi. Bunga sabab, kutubxona rahbari ӯgʻlining valiyma tӯyida qӯy sӯyib mehmondorchilik qilgani bӯldi.
Ayrim Tojikiston fuqarolari bu qonunga ijobiy qarashayotgan boʻlsa, kӯpchilik eʼtiroz bildirishmoqda. Kuzatuvchilarning fikriga kӯra, bu qonun agar tӯliq tatbiq qilinsa, u holda poraxӯrlik uchun keng va qulay imkoniyatlar paydo bӯladi. Qadimdan mehmonsevar bӯlgan, bor-budini ӯz mehmonidan ayamaydigan tojik xalqi bundan keyin mabodo kichkinagina ziyofat uyushtirsa ham jarima tӯlashligi muqarrar bӯlib qoladi. Yaʼni bunday paytda davlat xavfsizlik xodimlari va kuch ishlatish huquqiga ega organlar saxovatpesha insonlarni turli bahonalar bilan javobgarlikka tortaverishadi. Natijada xalq qadimiy urf-odatlarga xos bӯlgan ayrim marosimlaridan ham mahrum bӯladi.
Shu nuqtai nazardan kelib chiqib, Tojikiston musulmonlar idorasi boshligʻi Saidmukarram Abdulqodirzodaga murojaat qilinganda u “Isrofgarchilikning hojati yuk, yaxshisi ulugʻ ayyom kunlarida bir-biringizga tabassum hadya eting, zero tabassum ham sadaqa hisoblanadi”, deya javob qildi.
Munavvara
