Putin olib borgan mustabid siyosat natijasida iqtsodiy qiynichiliklar iskanjasiga tushib qolgan Rossiya Markaziy Osiyo respublikalari ustidan siyosiy va saqofiy ta‘sirini kundan-kunga boy berib bormoqda. Rossiyaning bugungi kundagi iqtisodiy ahvoli natijasida nafaqat sobiq mustamlakalari ustidagi nufuzini saqlab qolishga, balki o‘z ichki muammolarini ham bartaraf etishga ham qodir bo‘lmay qoldi. Shu sababli rus hukumatining bu mintaqa davlatlariga bo‘lgan e‘tibori zaiflashib ketdi.
Rossiya tushib qolgan bu vaziyatdan foydalangan AQSh bu mintaqa ustida siyosiy va saqofiy ta‘sir quvvatini yanada kuchaytirib olishga kirishdi. Ma‘lumki, Markaziy Osiyoda Islom dini katta ta‘sir kuchiga ega va aholisining 90 foizidan ziyodini musulmonlar tashkil qiladi. Shu sababli ham AQSh asosiy e‘tiborini Islom dini ta‘sirini zaiflashtirishga va musulmonlarni ikki toifaga bo‘lib olish orqali ularning o‘rtalarida dushmanlik paydo qilib olishga jiddiy harakatlarni boshlab yubordi.
AQSh o‘z o‘lchoviga mos tushgan yoki kufr tomonidan qo‘yilgan tuzoqni ko‘ra olmaslik oqibatida uning makr-hiylalariga o‘ynashga rozi bo‘lgan musulmonlarni “mo‘‘tadil” va “an‘anaviy islomchi”ga ajratdi. Arzimas dunyo matosi evaziga oxiratini boy berishni istamagan ulamolar va kufr rejalariga qarshi harakat qilib, uning rejalarin fosh qilib tashlayotgan islomiy harakatlarni esa “terrorist”, “ekstremist” va “radikal”ga chiqarib, musulmonlar o‘rtasida adovat va dushmanlik paydo qilish rejalarini ishlab chiqdi.
AQSh bu rejalarini uzoq yillardan beri Yaqin Sharq va Arabiston Yarim orolida amalga oshirib kelayotgan edi. Bugungi kunga kelib esa Markaziy Osiyo respublikalari, xususan, bu respublikalar ichida siyosiy va iqtisodiy jihatdan eng zaifi bo‘lgan Qirg‘izistonda ham amalga oshirish bo‘yicha harakatini boshlab yubordi.
2015 yilning fevral oyida Vashingtonda bo‘lib o‘tgan “Ekstremizmga qarshi kurash” konferentsiyasida nutq so‘zlagan AQSh prezidenti Barak Obama islomiy yurtlarda Amerika rejalarin amalga oshirish bo‘yicha zarur bo‘lgan chora-tadbirlarni taqdim qilgan edi.
“Mo‘‘tadillik va tinchlik ovozini baland qilish uchun yanada ko‘p kuch sarflashimiz lozim, ayniqsa ijtimoiy aloqa tarmoqlarida shunday qilishimiz kerak. Shu sababli Qo‘shma shtatlar Amirliklar bilan birgalikda din arboblari uchun bir minbarni paydo qilish maqsadida aloqa qarorgohini vujudga keltirishga harakat qiladi. U zo‘ravonlik va terrorga qarshi turish uchun zarurdir. Amerika hukumatiga kelsak, bizning ixtiyorimizda ham aloqalar bor. Amerika hukumatining islomiy jamoatlarga yuborgan vakili ham muhim rol o‘ynamoqda…”, degan edi Obama.
Amerika hukumati islomiy yurtlarda rejalarini amalga oshirish uchun turli xil fond va konferentsiyalar tashkil etish orqali musulmonlar zehnida Islom to‘g‘risida noto‘g‘ri fikr va tushunchalarni shakllantirish nazarda tutilgan edi. AQSh va u tomonidan ajratiladigan arzimagan yordam pullariga umid ko‘zlarini tikkan islomiy yurtlardagi hokimlar esa bu yo‘lda jamiyat ichida nufuzga ega bo‘lgan ulamolar va masjid imomlaridan foydalanishga harakat qilishmoqda.
Shunday konferentsiyalardan biri Jalolobod viloyat qoziyoti tashabbusi bilan 23 aprel kuni tashkil etilgan “An‘anaviy Islom dini qadriyatlari” nomli konferentsiyadir.
Mazkur konferentsiya Qirg‘iziston respublikasi Mudofaa kengashi qarorlarini amalga oshirish doirasida tashkil etildi.
“Bu konferentsiyaning maqsadi diniy ekstremizmni oldini olish, yoshlarga tushintirish ishlarini olib borish va Islom dini qadriyatlarini chuqur o‘rgatishdan iborat”, – deyiladi viloyat qoziyoti xabarida.
Bugungi kunda Qirg‘iziston musulmonlari, xususan, diniy ulamolar uchun yana bir sinov davri kelmoqda. Bu sinovdan iymonni boy bermay o‘tib olish uchun esa kufr rejalarini ko‘ra bilishlik, ular tomonidan bo‘ladigan aldovga uchmaslik, tahdid va ozorlardan qo‘rqmay, ularga “Albatta, men musulmonlardanman!”, deya baralla aytishimiz lozim bo‘ladi.
