بِسْمِ اللهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ
Musulmonlaring konstitutsiyasini olamlar Parvardigori Alloh Subhanahu belgilab bergan
Bizga kofirlar malaylarining ruxsati kerak emas
Ustoz Abdulxoliq Abdun Ali
Hizb ut-Tahrirning Sudan viloyatidagi
matbuot bo‘limi a’zosi
Ma’lumki, Sudan ulkan siyosiy bo‘shliqda yashamoqda. Shuning uchun rasmiylardan krizisdan qutulishning yo‘li, degan iddao bilan «tashabbus va konstitutsiyaviy takliflar» to‘g‘risidagi gaplarni eshitayotganimiz ajablanarli emas. Arabiya telekanali xabarida bunday deyiladi: «Sudan xalqining Milliy yarashuv tashabbus guruhi matbuot kotibi Hoshom Shuvoniy yaqinda ushbu guruhning matbuot konferensiyasida o‘tish davri konstitutsiyasi bo‘yicha taklif kiritmoqchi ekanini ma’lum qildi hamda barcha sudanliklarni oqilona va ulkan kelishuvga erishish uchun ushbu taklifni qo‘llab-quvvatlash, muhokama qilish va o‘zgartirish kiritishda hamkorlik qilishga chaqirdi».
Bir oydan ko‘proq vaqt muqaddam Advokatlar uyushmasi bir konstitutsiya taklif qilgan edi. Undan oldin shayx Toyyib Jadd tashabbusi chiqdi. Shayxdan oldin Sudan Ozodligi xalq harakati raisi, o‘tish davri kengashi a’zosi Molik Aqqor harbiy boshqaruv bilan fuqarolik boshqaruvini muvofiqlashtirish, fuqarolik hukumati tuzishga kelishish va davlatning turli organlari o‘rtasida vakolatlar va vazifalarni belgilash to‘g‘risida taklif kiritdi. Ushbu tashabbusni Sudanda akkreditatsiya qilingan diplomatik korpus a’zolariga taqdim etib, Sudan mustaqillikka erishgandan buyon boshdan kechirayotgan siyosiy muammoni hal etishga hissa qo‘shadi degan umidda ulardan ayni tashabbusni tatbiq etilishi uchun qo‘llab-quvvatlashlarini talab qildi.
2022 yil 18 yanvarda Anadolu veb-saytida bunday xabar nashr qilindi: «Sudan mamlakatdagi siyosiy krizisning uch oydan beri davom etishi bilan mintaqaviy va xalqaro harakatlarga guvoh bo‘lmoqda. Ushbu harakatlarda BMT tashabbusi boshchiligida oltita tashabbus, shuningdek, «IGAD» davlat agentligi tashabbusi, Afrika Ittifoqi tashabbusi va Janubiy Sudan tashabbusi o‘rtaga tashlangan».
Mahalliy darajada, yaqinda ikkita tashabbus paydo bo‘ldi. Ular Milliy Ummat partiyasining yo‘l xaritasi hamda Sudan universiteti ma’murlari tashabbusi. 2022 yil 18 yanvarda Anadolu veb-sayti «Sudan krizisi… tashabbuslar tayyor, yechimlar yo‘q» sarlavhali maqola nashr qildi. Maqola sarlavhasining o‘zi ushbu tashabbus, konstitutsiya va yechimlarning muvaffaqiyatsizligiga yetarli dalildir. Chunki o‘ngdan ham, so‘ldan ham, har tomondan zalolatga kirayotgan siyosatchilar va ilmoniylar dastidan Sudan misoli tajriba o‘tkaziluvchi sichqonga o‘xshab qoldi… Odamlarni baxtsizlikdan yanada badbaxt va xor hayotga yetaklayotgan bu tajribalar mustamlakachi kofirlarning minhojiga ergashishning tabiiy oqibatidir. Zotan, bu kofirlar ilmoniylikni yoyishda va uni mana shu yangi ilmoniylar miyasidagi konstitutsiyaning o‘zgarmas asoslariga aylantirishda ustasi farang bo‘lib ketishgan.
Misol uchun, mustamlakachilik Ikkinchi jahon urushidan keyin, oltmishinchi yillarda Sovet Ittifoqi yetakchiligidagi xalqaro hamlaga uchragach yangi qiyofaga kirdi. Ya’ni islomiy yurtlarga soxta mustaqillik berishdan iborat sahna o‘yini boshlanib, unda mustamlakachilik harbiy qo‘shinlarini olib chiqib ketdi, ammo o‘ziga sodiq malaylari orqali siyosiy nufuzini qoldirdi. Bu malaylar mal’un mustamlakachilikdan qutulganlari bilan odamlarni aldashdi. Mustaqillik shiorlari ostida bu «mustaqil» davlatlar mustaqillik bayroqlarini va davlat gimnlarini, davlat konstitutsiyasini ishlab chiqishdi. Keyin mustamlakachilardan milliy konstitutsiya tuzib berishni umid qilib goh Sharqqa, goh G‘arbga chopishdi. O‘zlarida hech bir Ummatda topilmaydigan amaliy fiqhiy qonunchilik merosi borligiga e’tibor berishmadi. Aftidan, Napoleon Misrni bosib olganda qo‘lga kiritgan va uni to‘g‘ri Fransiyaga jo‘natgan «Imom Molikning Fiqh devoni» G‘arb uchun eng katta o‘lja hisoblangan bo‘lsa kerak.
Biz musulmonlarga Islom konstitutsiyasi bilan g‘ayriislomiy konstitutsiya o‘rtasida tanlov berilmagan. Bizning dasturimiz faqat va faqat Islom dasturi bo‘lishi shart. Chunki ushbu Ummat aqidasi Islomdir. Bas, uning madaniyatini ham, hazoratini ham, fiqhiy va qonunchilik merosini ham Islom o‘zida ifodalagan. Chunki Ummat aynan Islom dasturi ahkomlariga rozi bo‘ladi. Nafaqat rozi bo‘ladi, hatto to‘la-to‘kis unga taslim bo‘lib, uni tatbiq qilishdan qochish uchun hiyla-nayrang qo‘llamaydi. Buning misoli shuki, agar bir musulmonga boqsangiz, uning o‘z moli zakotini rozi bo‘lib, sevinib, taslim bo‘lib berayotganini, ammo zolim qonunlar tomonidan bo‘yniga yuklangan soliqlarni to‘lashda esa turli hiylalar qo‘llayotganini guvohi bo‘lasiz.
Mening bu hukmdorlarga hamda G‘arbning madaniyati, qonun va konstitutsiyalaridan zaharlanganlarga aytar so‘zim: Kofir G‘arb ostonasidan yalinish bilan o‘zingizni qiynamang, bil’aks, boy qonunchilik merosingizni qidirsangiz, undan tarkibida mutlaqo g‘ayriislomiy narsa yo‘q bo‘lgan, hatto g‘ayriislomiy narsadan ta’sirlanish ham bo‘lmagan mukammal bir qonunlar tizimini topasiz. Darhaqiqat, Hizb ut-Tahrir Xalifalik davlati uchun mohirlik bilan arkonlari mukammal va izchil dastur loyihasini ishlab chiqdi va Islom Ummatiga murojaat qilib, uni tatbiq o‘rniga qo‘yish uchun harakat qilishga chaqirdi hamda Ummatni bu G‘arb madaniyatidan zaharlanganlarga qarata bunday deya hayqirishga undadi: Nahotki, biz yaqindagina paydo bo‘lgan, o‘z tuzumiga ega bo‘lmagan, biror bir joyga o‘rnashib olish uchun birovlardan yordam so‘raydigan ummat bo‘lsak?! Aslo unday emas! Biz o‘n asrdan ziyod insoniyatga ezgulik ulashgan ko‘hna tarixga ega Ummatmiz. Bugun qo‘limizda butun dunyoni adashish, zoye ketish va zulm holatidan chiqarish uchun taqdim etayotganimiz loyiha bor. Islom butun olamga rahmat bo‘lib kelgan buyuk dindir. Alloh Taolo aytadi:
﴿وَمَا أَرْسَلْنَاكَ إِلاَّ رَحْمَة لِلْعَالَمِينَ﴾
«Biz sizni barcha olamlarga faqat rahmat qilib yubordik» [Anbiyo 107]
Biz musulmonlarning bitta tuzumimiz bor, u bilan hukm yuritishga va boshqarilishga buyurilganmiz. U Xalifalik tuzumi bo‘lib, uni barpo etish uchun o‘zimizdagi bor imkoniyatni sarflamog‘imiz, shu tuzum bilan Robbimizni rozi qilmog‘imiz va tarqoqligimizni birlashtirib, nomusimiz, molimiz va boyliklarimizni himoya qilmog‘imiz darkor. U bilan Allohning do‘stlariga tinchlikni, dushmanlariga urushni ta’minlamog‘imiz darkor. Ana shunda Islom dasturini tatbiq o‘rniga qo‘yamiz. O‘sha kunda barcha mo‘minlar Allohning nusrati sababli shodlanurlar.
Roya gazetasining 2022 yil 7 dekabr chorshanba kungi 420-sonidan